Αγωνες-Αθλητικη Αλιεια
Αναμνήσεις: Παιδί και Ψάρεμα
Το μικρό εκείνο τρίσπαστο, μπαμπού καλαμάκι που έδινε πριν από περίπου πενήντα χρόνια η κυρα-Λένη στο μικρό γειτονόπουλο ήταν φαίνεται τυχερό. Της έπιανε χώρο στο μικρό διαμέρισμα ή της θύμιζε παλιές αναμνήσεις από τον πρόσφατα χαμένο σύζυγο της. Δίνοντάς το ποτέ δεν θα περίμενε να πιάσει τόσο «τόπο». Ήταν το ξεκίνημα του αλιευτικού εξοπλισμού και της αλιευτικής καριέρας ενός νέου μικρού ψαρά.
Σίγουρα δε θα ήμουν πάνω από πέντε χρονών. Δε θυμάμαι αν είχα ρίξει αγκίστρι μέχρι τότε στο νερό. Μπορεί ο πατέρας να αγαπούσε το ψάρεμα, αλλά δε θυμάμαι αν είχα πάει ποτέ μαζί του. Τα ψάρια που έπιανε με τα πεταχτάρια αλλά και το παραγάδι από τότε άρχισα να τα παρακολουθώ και να επιζητώ μανιωδώς να πηγαίνω μαζί του.
Η θάλασσα ήταν για το καλοκαίρι. Άντε Πάσχα και Χριστούγεννα κάποιες φορές αφού το σπίτι μας ήταν Αθήνα. Όμως τις μέρες δίπλα στη θάλασσα τις βίωνα με το καλύτερο τρόπο.
Τα πρώτα σπαράκια με το δικό μου καλάμι μου φαινόντουσαν τέρατα τότε. Τα αγκιστράκια μύγας που χρησιμοποιούσα ήταν ένα από τα μυστικά μου που μου έδιναν επιτυχίες. Δεν ήμουν ξεροκέφαλος όπως πολλοί φίλοι μου. Έβλεπα με προσοχή τι κάναν οι άλλοι ψαράδες και προσπαθούσα να το μιμηθώ. Τρανό παράδειγμα το ψάρεμα των κεφάλων.
Βλέπαμε τους ψαράδες που καθόντουσαν βράδυ με τα καλάμια τοποθετημένα σε βάσεις κοιτώντας τις μύτες τους και βγάζαν μεγάλα ψάρια. Είπαμε ένα βράδυ να δοκιμάσουμε κι εμείς. Πήγαμε στην προβλήτα που άραζε το πλοίο και πιάσαμε μια γωνιά που πάτωνε οριακά εκεί το καλάμι μας. Βυθομετρήσαμε και με το καλάμι ακίνητο πάνω στη προβλήτα ανάμεσα στα σκέλια παρατηρούσαμε τη μύτη να δούμε αν κινηθεί. Βλέπαμε τους άλλους που τραβούσαν κάθε τόσο κι άλλαζαν ζύμη στη σαλαγκιά και κάναμε κι εμείς το ίδιο. Μόνο που μια φορά τα πράματα αλλάξαν. Με το σήκωμα του καλαμιού αυτό έμεινε για ελάχιστα κλάσματα του δευτερολέπτου κολλημένο σταθερά και στη συνέχεια άρχισε να σηκώνεται πολύ βαρύ και λυγισμένο. Κάτι είχε πιαστεί. Η αρματωσιά για να καταφέρουμε να φθάσει κάτω ήταν πιο μακριά από το καλάμι και με το λύγισμα σίγουρα αυτό που ήταν πάνω, θα έβρισκε στον ντόκο και θα έφευγε, όπως την πάτησε την προηγούμενη μέρα ο κυρ Κώστας με ένα κέφαλο κοντά στις δυο οκάδες, όπως έλεγε. Για να μη φανώ ατζαμής στο πρώτο ψάρι, έπρεπε να το χειριστώ σωστά. Πως; Απλά σηκώθηκα πάνω από εκεί που καθόμουν και την ώρα που το ψάρι πήγε να ξενερίσει το πέταξα με δύναμη προς τα πίσω. Σίγουρα αυτό πρέπει να έφθασε μέχρι το δρόμο αφού το καλάμι λύγισε προς τα πίσω αυτήν τη φορά. Όμως ένα ήταν το γεγονός. Ο πρώτος κέφαλος επιάστει. Η αρχή γίνηκε κι εδώ με επιτυχία. Μπορεί να μην είδα τσιμπιά και να τράβηξα στην τύχη αλλά αυτό είναι κάτι που κανείς δεν το κατάλαβε τότε. Αργότερα που θα μελετήσω το συγκεκριμένο ψάρεμα σε βάθος θα καταλάβω και τις τσιμπιές αλλά και τα υπόλοιπα μυστικά του.
Το ψάρεμα όμως δεν περιοριζόταν στο απίκο. Και οι άλλοι τρόποι που βλέπαμε ότι δίναν ψάρια δοκιμαζόντουσαν. Τα πρωινά τα τρώγαμε με πολυάγκιστρα και ψωμί. Όμως κι εδώ για να πιάσεις ψάρια ήθελε πατέντες κι αυτοσχεδιασμούς. Βλέπαμε τους κεφάλους να λιάζονται ακίνητοι στην επιφάνεια και να μην πλησιάζουν τα δικά μας δολωμένα ψωμιά. Με το που έσπαγε το ψωμί αμέσως το καταβρόχθιζαν. Κάτι έπρεπε να κάνουμε κι εδώ. Το πρώτο μας κόλπο ήταν τα πολύ λεπτά πολυάγκιστρα με τις πετονιές τις εικοσιπεντάρες(δεν τις βρίσκαμε εκεί κι έπρεπε να τις φέρουμε από Αθήνα), με τα μικρά παραμαλάκια και τα επτά κι όχι δέκα αγκίστρια. Για δόλωμα μικρό ψωμάκι που μερικές φορές τοποθετούσαμε και ψιχουλάκια στα αδειανά αγκίστρια. Τα αποτελέσματα εκπληκτικά. Οι υπόλοιποι ψαράδες δεν μπορούσαν να καταλάβουν το μυστικό και μας λέγαν τυχερούς. Ήταν κολλημένοι στα πολυάγκιστρα, τα ετοιματζίδικα, του εμπορείου, τα οποία ήταν χοντροκομμένα με πετονιές πενηντάρες κι αγκίστρια γαϊδούρια που φαινόντουσαν από μακριά. Πως είναι δυνατόν να πιάσουν μεγάλο ψάρι με αυτά; Μόνο τα μικρά πηγαίναν κι αυτά με επιφυλάξεις.
Αργότερα το σύστημα τελειοποιήθηκε. Το πολυάγκιστρο εξαφανίστηκε και στη θέση του ήρθε το διάφανο μπαλάκι με το μακρύ παράμαλλο, τα δυο μικρά δεκάρια αγκιστράκια παπαγαλέ και δόλωμα ψωμί πολυτελείας. Μάλιστα το τελευταίο με το που το αγοράζαμε από το φούρνο το τοποθετούσαμε σε χάρτινη σακούλα και το βάζαμε κατευθείαν στο ψυγείο αφού πιο πριν βρέχαμε ελαφρά την κόρα του. Στο ψάρεμα δεν το κόβαμε με τα χέρια για να μην ζουληχτεί και βουλιάξει αλλά μόνο με τα δόντια. Όταν το δολώναμε και το ρίχναμε στο νερό δεν το αφήναμε ακίνητο αλλά το σέρναμε ελαφριά για να προσελκύσουμε τα ψάρια. Βλέπετε δεν είμαστε τυχεροί αλλά τεχνίτες. Όσοι το καταλάβαιναν και δοκίμαζαν είχαν επιτυχίες. Οι υπόλοιποι το έριχναν εκτός από την τύχη στην ανορεξία των ψαριών, στην έλλειψη τους, στο λιγόστεμα, στα έργα στο λιμάνι, στο ξεψάρισμα των καϊκιών κι ένα σωρό άλλες δικαιολογίες αφήνοντας έξω τον εαυτό τους. Έτσι όμως είναι ο ξεροκέφαλος ψαράς και το αγύριστο κεφάλι του δύσκολα θα ξεκολλήσει.
Αυτό που μάθαμε από μικροί ήταν να εκμεταλλευόμαστε τον κάθε καιρό και την κάθε εποχή με τον καταλληλότερο τρόπο. Έτσι όταν τα πρωινά τα καΐκια ξεψαρίζανε στο λιμάνι εμείς πηγαίναμε εκεί με τα πολυάγκιστρα δολωμένα με σαυρίδι, γόπα, φρίσα ή ότι άλλο βρίσκαμε και τα ρίχναμε στο νερό. Μεγάλοι κέφαλοι, λαβράκια, λίτσες, μουρμούρες τα τρόπαιά μας. Οι βουτιές μας στο νερό για να πιάσουμε το φελλό που κάποιο μεγάλο ψάρι πήρε μαζί του σύνηθες φαινόμενο. Πιτσιρικάδες τότε δεν είχαμε ανάγκη κανένα και μας είχαν μάθει όλοι στο λιμάνι και με όλους αλλάζαμε καλημέρα. Μάλιστα μας άρεσε να πηγαίνουμε στο παλιό καφενέ όπου μαζευόντουσαν οι γέροι ψαράδες και να ακούμε ιστορίες κι αφηγήσεις για ψάρια και ψαρέματα που πολύ θα θέλαμε να πραγματοποιήσουμε αλλά δεν είχαμε τα μέσα για αυτά. Πολύ αργότερα όταν αποκτήσαμε και σκάφος αυτά θα γινόντουσαν πραγματικότητα.
Όμως στα παράκτια ψαρέματα δε θα ξεχάσω και αυτά τα λιγοστά που γινήκαν με τον πατέρα. Βλέπετε δεν είχε χρόνο να ασχοληθεί. Το ψάρεμα ήταν κάτι που του άρεσε πολύ ιδιαίτερα το παραγάδι. Όταν ο καιρός δεν ήταν καλός πήγαινε για πεταχτάρια στο μικρό πέτρινο μωλάκι ή στην αμμουδιά. Τα πεταχτάρια του όμορφα τυλιγμένα σε μεγάλους φελλούς, οι αρματωσιές προσεγμένες, το δόλωμα εκλεκτό. Δολώναμε τα αγκίστρια στην αρματωσιά, ξετυλίγαμε προσεκτικά τη πετονιά στο έδαφος, στερεώναμε το φελλό με σιγουριά και ρίχναμε τα αγκίστρια στο νερό. Στη συνέχεια πηγαίναμε πιο κάτω και κάναμε τα ίδια. Έτσι ρίχναμε τέσσερεις ή και πέντε αρματωσιές δολωμένες στο νερό και πηγαίναμε να τις επιθεωρήσουμε από την αρχή. Παίρναμε τα ψάρια αν είχαν, μεγάλες μουρμούρες, λίγδες, σαργοί, αυλιάδες, σκαθάρια, μουγγριά και τα τοποθετούσαμε σε ένα ψάθινο καλαθάκι, αλλάζαμε τα δολώματα και ρίχναμε την αρματωσιά ξανά στο νερό. Η νύκτα πέρναγε ευχάριστα και όταν σήμανε ή ώρα της επιστροφής προσπαθούσα συνεχώς να την μεγαλώσω.
Τα χρόνια περάσαν γρήγορα, γεμάτα ψάρια, ψαρέματα κι ευχάριστες αναμνήσεις. Βλέπω τα μικρά παιδιά, ιδιαίτερα αυτά που ζουν στις μεγάλες πόλεις μακριά από τη θάλασσα και σκέπτομαι πολλές φορές αυτό το καλάμι που μου χαρίσανε όταν ήμουν στην ηλικία τους και που μου άλλαξε τη ζωή. Αλήθεια θα μπορέσουν αυτά να ζήσουν κάποιες από αυτές τις ωραίες στιγμές που έζησα στα παιδικά μου χρόνια;
Οι γονείς σίγουρα είναι αυτοί που θα παροτρύνουν τα παιδιά τους να ασχοληθούν με τη θάλασσα. Θα πρέπει να αφιερώσουν κάποιο χρόνο να τους μάθουν όλα εκείνα τα καλά που κρύβονται κοντά της. Το ψάρεμα είναι ένα μόνο από αυτά. Εμείς που ασχολούμαστε με το ψάρεμα κι έχουμε μικρά παιδιά είμαστε οι πρώτοι διδάξαντες. Η επιβράβευση των προσπαθειών τους, η εκμάθηση, ο σωστός τρόπος ψαρέματος, η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, η απελευθέρωση των μικρών ψαριών είναι αυτά που θα τα οδηγήσει στη σωστή πορεία. Σε καμιά περίπτωση δε θέλει εξαναγκασμό. Το ότι σε εμάς αρέσει το ψάρεμα δε σημαίνει ότι και στα παιδιά μας πρέπει να αρέσει η συγκεκριμένη τεχνική. Υπάρχει το κολύμπι, η ιστιοπλοΐα, οι καταδύσεις, το ψαροτούφεκο καθώς και πλήθος άλλων θαλάσσιων αποδράσεων που μπορεί να τα γεμίζει πολύ περισσότερο.
Ας επιχειρήσουμε να τα πάρουμε μαζί μας σε ένα κοντινό, ολιγόωρο ψάρεμα. Σε καμιά περίπτωση δεν θα τα αφήσουμε να είναι θεατές και παρατηρητές. Θα προσπαθήσουμε να τους δώσουμε πρωταγωνιστικό ρόλο. Κάποιο ψάρι που θα πιαστεί στην αρματωσιά μας θα τους το δώσουμε με τρόπο να το βγάλουν αυτά δίνοντάς του τη χαρά ότι το έπιασαν μόνα τους. Όποιο λάθος και να κάνουν θα το αμελήσουμε ενώ θα φροντίσουμε τα εργαλεία που κρατούν στα χέρια τους να είναι ελαφριά και στα δικά τους κυβικά. Καλά ντυμένα και προστατευμένα από κρύο, ήλιο, βροχή, αέρα και αλμύρα. Έτσι σιγά σιγά θα μπουν μέσα στο πνεύμα και σίγουρα δύσκολα θα ξεκολλήσουν.
Αγώνες Ψαρέματος & Παιδιά
Δεν ξέρω πια είναι η γνώμη σας για τους αγώνες ψαρέματος, όμως αν πρόκειται για παιδιά αυτό είναι μια γιορτή κι ένα πανηγύρι. Είναι μια μέρα αφιερωμένη στους μικρούς μας φίλους.
Οι μικροί ψαράδες δείχνουν μια συμπεριφορά που όλοι μας θα την ζηλεύαμε. Όσοι έχουν τύχει να παρακολουθήσουν από κοντά μια τέτοια εκδήλωση καταλαβαίνουν πολύ καλά τι σημαίνει αυτό. Σαν μεγάλοι συμμετέχουν ενεργά στην όλη τη διαδικασία του ψαρέματος και μόνοι τους καταφέρνουν όχι μόνο να δολώσουν και να ρίξουν την αρματωσιά τους στο νερό αλλά και να πιάσουν αξιόλογα ψάρια.
Μάλιστα στο τέλος του αγώνα μαζεύουν από κάτω όλα τα σκουπίδια παραδίδοντας σε εμάς τους μεγάλους μια πολύ καθαρότερη τοποθεσία.