Απικο
Απίκο: Αναζητώντας Μελανούρια, Σαργούς & Κακαρέλους στο Βράχο
Βρισκόμαστε σε μια εποχή που είναι η πιο ζεστή του χρόνου και που προσφέρεται για ψαρευτικές εξορμήσεις, κοντινές ή λίγο πιο μακρινές. Κι αν ο ανασταλτικός παράγοντας για κάποιες από αυτές είναι ο αέρας και το κύμα, τότε αντί να τις αναβάλετε, τροποποιήστε τις. Μόλις δείτε καιρό, αλλάξτε τα σχέδια σας και εξορμήστε για απίκο στο βράχο.
Το ψάρεμα απίκο στα βράχια για να είναι αποδοτικό και να μας δώσει ψάρια χρειάζεται αυτές τις καιρικές συνθήκες. Το κύμα και η αφρουδιά που αλλού δεν εξυπηρετούν εδώ είναι οι ιδανικές συνθήκες για επιτυχία. Μελανούρια θα είναι ο βασικός μας στόχος και στη συνέχεια έρχονται οι σαργοί, οι κακαρέλοι και οι κέφαλοι.
Επιλογή Τόπου
Ο τόπος που θα επιλέξουμε να εξορμήσουμε θα είναι ένα σημείο που το βαρά ο καιρός. Επειδή ο πιο σύνηθες καιρός αυτή την εποχή είναι ο βοριάς και τα μελτέμια, αυτό σημαίνει ότι το σημείο αυτό πρέπει να είναι βορεινό. Άρα η εξόρμηση θα γίνει σε κάποιο βορεινό σημείο. Μην σας απασχολεί αν αυτό είναι μακριά ή κοντά σε εμάς. Και τα κοντινά σημεία που με άλλες καιρικές συνθήκες δεν έδιναν ψάρια τώρα με τον αέρα και τον κυματισμό μπορεί να πάρουμε αρκετά. Βέβαια όσο πιο μακρινό κι «αψάρευτο» είναι κάποιο σημείο τόσο μεγαλύτερες είναι και οι προσδοκίες μας για μια καλύτερη κι αποδοτικότερη ψαριά.
Αφού βρούμε το γενικότερο σημείο που θα εξορμήσουμε και πάμε εκεί, θα πρέπει να βρούμε και την ιδανικότερη ψαρεύτρα που θα εγκατασταθούμε και θα ψαρέψουμε. Αυτή είναι ένα μικρό κολπάκι εκεί που σκάει ο καιρός και δημιουργεί στο εσωτερικό της αφρουδιά κι ασφαλώς έχει θέση που να μπορούμε να καθίσουμε για να ψαρέψουμε αλλά να μπορούμε κάπου να τοποθετήσουμε και τον υπόλοιπο εξοπλισμό μας.
Κατάλληλος κι απαραίτητος εξοπλισμός
Ο εξοπλισμός μας δεν είναι μόνο το αλιευτικό κομμάτι δηλαδή το καλάμι μας που χωρίς αυτό δεν γίνεται ψάρεμα, αλλά το κάθε τι που θα μας βοηθήσει ώστε η εξόρμησή μας να είναι ασφαλή, άνετη, ξεκούραστη και αποτελεσματική. Η ασφάλεια μας είναι πάνω από όλα κι εκεί δεν χωράνε περικοπές. Επειδή πάντα θα υπάρχει περπάτημα, ανέβασμα και κατέβασμα, σε καμιά περίπτωση δε θα γίνεται αυτό χωρίς κατάλληλα παπούτσια. Τα αλιευτικά μας εργαλεία θα είναι όσο το δυνατόν λιγότερα και καλά τακτοποιημένα σε σακίδιο που μπορεί να μπει στην πλάτη. Δυο καρούλια πετονιά, τριαντάρα και εικοσιεξάρα, δυο τρία βαριδάκια, λίγα αγκίστρια και μερικές σαλαγκιές σε ένα κουτάκι, μονωτική ταινία για ατυχήματα κι ότι άλλο προκύψει, φελλό αν ψαρεύουμε με τη βοήθεια του, δόλωμα, μαλάγρα, καλάμι, νερό, κάποιο τρόφιμο, πανάκι, ψυγειάκι για τα ψάρια. Όλα αυτά δεν τα φορτωνόμαστε μόνοι μας αλλά τα μοιραζόμαστε προσεκτικά με την παρέα μας που πάντα έχουμε μαζί μας.
Μαλάγρα
Το πόσο απαραίτητη είναι η μαλάγρα στο ψάρεμα του βράχου πιστεύω ότι είναι κάτι που το καταλαβαίνετε. Δεν είμαστε σε λιμάνι όπου τα ψάρια είναι συγκεντρωμένα αλλά σε μια περιοχή όπου τα ψάρια είναι σκόρπια. Χωρίς μαλάγρα δεν θα μπορέσουμε να τα φέρουμε κοντά στο αγκίστρι μας. Για αυτό φροντίζουμε να έχουμε αρκετή μαλάγρα σε ποσότητα αλλά και η ποιότητα να είναι κατάλληλη για τα ψάρια που αναζητούμε και τις συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή. Η άμμος και το τριμμένο και βρεγμένο ψωμί είναι τα απαραίτητα στοιχεία της μαλάγρας όπου μαζί με το αντίστοιχο μυρωδικό, δηλαδή ψαροδόλι ή τυρί, θα συνδυαστούν για να δώσουν το σωστό μείγμα. Αν το βάθος είναι μεγάλο η άμμος θα υπερισχύει του ψωμιού ενώ σε ρηχαδιές μπορεί ακόμα και να απουσιάζει. Το βρεγμένο ψωμί δεν θα πρέπει να παραλείπετε στα μελανούρια και τους κεφάλους όπως και η άμμος στους σαργούς.
Η έτοιμη μαλάγρα του εμπορείου είναι η εύκολη λύση. Βέβαια θα πρέπει να υπολογίσουμε και τη ποσότητα που απαιτείται. Ένας μεγάλος κουβάς των 20-25 λίτρων είναι μια ικανοποιητική ποσότητα. Πολλοί ψαράδες κατασκευάζουν την ποσότητα αυτή κι έχουν μαζί τους και κάποιο σακουλάκι με άλευρα μαλάγρας για να συμπληρώσουν τη μαλάγρα αν δε φτάσει η αρχική.
Με το που πάμε στον τόπο ψαρέματος ρίχνουμε μια μεγάλη ποσότητα μαλάγρας στην αρχή περιμένοντας μέχρι να αρματώσουμε τα καλάμια μας και στη συνέχεια από λίγη ανά τακτά διαστήματα. Ένα κουτάλι της σούπας για το συνεχές αυτό μαλάγρωμα σίγουρα θα μας βοηθήσει.
Δόλωμα
Υπάρχουν πολλά δολώματα που μπορεί να χρησιμοποιήσει ένας ψαράς στο βράχο. Αυτό όμως που ξεχωρίζει και χρησιμοποιείται από την μεγάλη πλειοψηφία είναι το ζυμάρι σε όλες του τις παραλλαγές και στη συνέχεια το ψαροδόλι. Μάλιστα σε κατά τόπους περιοχές χρησιμοποιούν τοπικές συνταγές για ζυμάρια που από ότι έχουν δείξει τις προτιμούν τα ψάρια της συγκεκριμένης περιοχής.
Σε όλα τα ζυμάρια το βασικό συστατικό τους είναι το ψωμί, η φρυγανιά τριμμένη, το αλεύρι, το σιμιγδάλι. Ένα από αυτά τα βασικά συστατικά θα το αναμείξουμε μαζί με ένα μυρωδικό που μπορεί να είναι τυρί τρίμα ή ψάρι (νωπό ή κονσέρβα). Λίγο νεράκι σίγουρα θα χρειαστεί όπως επίσης και λίγο λαδάκι. Αυτό αφού γίνει ένα ομοιόμορφο μείγμα που δεν θρυμματίζει είναι έτοιμο για να δολωθεί. Ο ψαράς όταν πάρει μια μικρή μπαλίτσα από αυτό για να το ψαρέψει, προσθέτει λίγο αλευράκι όπου το ζυμώνει στη συνέχεια.
Για ψαροδόλι θα χρησιμοποιήσουμε φρέσκια σαρδέλα ή γαύρο που θα κόψουμε μικρά μακρόστενα φιλετάκια με ένα ψαλιδάκι ή κοφτερό μαχαίρι και θα τα περάσουμε κεντητά προσεκτικά στα αγκίστρια μας.
Αγκίστρι ή σαλαγκιά
Τόσο το αγκίστρι όσο και η σαλαγκιά έχουν το καθένα τους φανατικούς οπαδούς που αρνιούνται να αλλάξουν τα συστήματά τους. Έχουν μάθει να ψαρεύουν ένα είδος, να βγάζουν ψάρια με αυτό κι έτσι δύσκολα το αλλάζουν. Σε αντίθεση με αυτούς, ο σύγχρονος ψαράς πρέπει να γνωρίζει όλες τις τεχνικές και ανάλογα με τις υπάρχουσες κάθε φορά καταστάσεις να προσαρμόζει το ψάρεμά του πάνω σε αυτές.
Εμείς εδώ εφόσον πηγαίνουμε να αναζητήσουμε σαργούς, μελανούρια και κακαρέλους θα χρησιμοποιήσουμε αγκίστρι και μάλιστα διπλάρι που και πιο εύκολα καταπίνεται το δόλωμα από τα ψάρια και πιο σίγουρο είναι το ψάρι. Αντίθετα τη σαλαγκιά θα την χρησιμοποιήσουμε στο ψάρεμα των κεφάλων και μόνο όταν διαπιστώσουμε ότι η περιοχή έχει αρκετούς που αξίζει τον κόπο, να ασχοληθούμε μαζί τους.
Το δόλωμά μας έτσι το πλάθουμε σκληρό που δύσκολα φεύγει από το αγκίστρι αλλά και δύσκολα χαλιέται από τα μικρόψαρα. Δεν τραβάμε στο μικροτσίμπημα αλλά περιμένουμε την καλή τσιμπιά. Τα καρφώματά μας όλα είναι σίγουρα και όχι επιπόλαια που μπορεί να τραυματίσουν το ψάρι και μαζί με αυτό να διώξουν και τα υπόλοιπα ψάρια του κοπαδιού.
Αρμάτωμα
Η αρματωσιά μας όσο γίνεται πιο απλή. Μία πετονιά διαμέτρου 0,30 χιλιοστά είναι αυτή που θα χρησιμοποιήσουμε για μάνα στην αρματωσιά μας. Ένα μικρό περαστό συρόμενο μολυβάκι ή μια τορπίλη είναι αυτό που θα χρειαστεί για να βυθίσει τα δολώματά μας. Και στις δυο άκρες της πετονιάς κάνουμε από μια μικρή θηλιά. Η μια θηλιά είναι για να περαστεί στο απικάλε ή στη παραμανίτσα μας στο άκρο του καλαμιού και η άλλη για να συνδέσουμε το παράμαλλό μας ή το διπλάρι μας.
Για το διπλάρι θα χρειαστούμε μια πετονιά λίγο λεπτότερη. 0,25-0,28 είναι οι διάμετροι που συνδυάζονται με το πάχος της μάνας μας. Θα πάρουμε ένα κομμάτι γύρω στο μισό μέτρο όπου στις δυο άκρες θα δέσουμε από ένα αγκίστρι μεγέθους 1-5, ανάλογα με το μέγεθος των ψαριών που αναζητούμε. Στη μέση περίπου της πετονιάς αυτής θα κάνουμε μια μικρή θηλίτσα που θα χρειαστεί για να προσαρμόσουμε το διπλάρι αυτό στη μάνα της αρματωσιάς μας.
Αν δεν μας βολεύει η ένωση μάνας με παράμαλλο με τη βοήθεια των θηλιών, μπορούμε να δέσουμε στο τελείωμα της μάνας ένα μικρό στριφτάρι και στο άλλο του άκρο να συνδέσουμε το παράμαλλό μας.
Κατασκευή αρματωσιάς σε 7 βήματα
1. Ανοίγεις το καλάμι και το ξαπλώνεις στο έδαφος
2. Παίρνεις μια πετονιά που έχεις για μάνα (π.χ. 0,30 χιλιοστά) και κάνεις στην άκρη μια μικρή θηλιά
3. Περνάς τη θηλιά στη μύτη του καλαμιού και ξετυλίγεις πετονιά μέχρι ένα περίπου μέτρο από το κάτω μέρος του καλαμιού όπου και κόβεις εκεί τη μάνα
4. Περνάς το φελλό σου (προαιρετικά) μέσα από τη μάνα και ένα βαρίδι που αντιστοιχεί στο μέγεθος του φελλού
5. Δένεις στο άκρο της πετονιάς ένα στριφτάρι ή κάνεις μια θηλιά και η αρματωσιά σου είναι έτοιμη
6. Κατασκευάζεις το παράμαλλό σου
7. Το συνδέεις στην αρματωσιά και είσαι έτοιμος για ψάρεμα.
Αυτό που θα πρέπει να ελέγξουμε στο τελείωμα της κατασκευής μας είναι το συνολικό μήκος της αρματωσιάς αυτής μαζί με το παράμαλλο. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει αυτή να πλησιάζει το μήκος του καλαμιού. Μισό με ένα μέτρο μικρότερη από το ολικό μήκος του καλαμιού είναι ότι πρέπει. Έτσι ότι ψάρι και να πιαστεί μέσα στα φυσιολογικά όρια θα μπορεί να βγει με άνεση με τη μία έξω από το νερό χωρίς να κοπανιστεί πάνω στα βράχια της ακτογραμμής. Γιατί μη ξεχνάμε ότι δεν έχουμε τη πολυτέλεια της απόχης και θα πρέπει το ψάρι να το βγάλουμε έξω με τη βοήθεια μόνο του καλαμιού.