Απικο
Απίκο-Rock Fishing: Εξόρμηση στα Βράχια
Φορτώσαμε τα σακίδια στην πλάτη, πήραμε τη μαλάγρα και τα καλάμια στο χέρι και μπήκαμε στο μονοπάτι που θα μας έβγαζε στην θάλασσα. Ο καιρός που φυσούσε εδώ και μια βδομάδα δεν άφηνε περιθώρια για άλλα ψαρέματα. Αν κάτι το αξιόλογο πιανότανε αυτό θα ήταν κάπου εδώ.
Το είχαμε συζητήσει αρκετά αναλυτικά την προηγούμενη το απόγευμα προτού αποφασίσουμε να εκδράμουμε. Οι κοντινοί ψαρότοποι λόγο εποχής δεν έδιναν κάτι το ικανοποιητικό. Το μετεωρολογικό έδινε εξάρι σταθερό ενώ το ύψος του κυματισμού θα ήταν αυξανόμενο καθώς ο ήλιος θα σηκωνόταν ψηλά. Ένα φαινόμενο συνηθισμένο στο Αιγαίο όταν είσαι φάτσα με τον καιρό. Η εκδρομή έπρεπε να γίνει πρωί για να προλάβουμε να ψαρέψουμε όσο μπορούσαμε κι αργότερα, ανάλογα με τις καταστάσεις, καθόμαστε κι άλλο ή τα μαζεύαμε και παίρναμε το δρόμο της επιστροφής. Οι σαργοί που είχε η περιοχή εξάλλου τσιμπούσαν ως γνωστό το πρωί κι έτσι ήταν κι αυτό στα υπέρ μας.
Το ραντεβού δόθηκε πολύ νωρίς το πρωί κι έτσι γύρω στις έξη είμαστε φορτωμένοι με τα συμπράγκαλα μας για να κατηφορίσουμε. Το μονοπάτι καθαριζόταν τις άλλες χρονιές από ένα φίλο που είχε σπίτι εκεί κοντά και εξορμούσε κι αυτός χαμηλά αλλά φέτος δεν είχε γίνει κάτι τέτοιο. Αν υπολογίσουμε και τις πλημμύρες που είχε κάνει καταλαβαίνετε ότι τα πράματα ήταν αρκετά δύσκολα. Ευτυχώς τα παπούτσια που όλοι μας φορούσαμε ήταν τέτοια που δεν γλιστρούσαν. Κάποιες τούμπες στα γλιστερά σημεία της ρεματιάς δεν τις αποφύγαμε αλλά ήταν ήπιες και μέσα στο πρόγραμμα.
Το σημείο που μας ανησυχούσε ήταν το απότομο με τη σκάλα. Ο φίλος μας είχε μεταφέρει μια σκάλα εκεί για να μπορέσει να κατέβει το σχεδόν κάθετο βράχο στο συγκεκριμένο σημείο. Δεν υπήρχε άλλο πέρασμα και κάτι έπρεπε να γίνει. Η σκάλα ήταν η λύση.
Την βρήκαμε κοντά και τη σύραμε στο γκρέμι. Κατέβηκε πρώτα ο Χρήστος χωρίς καθόλου πράματα. Στερέωσε την σκάλα και στη συνέχεια χέρι χέρι του τα δώσαμε όλα ξεκινώντας από το βαρύ μπουγέλο με τη μαλάγρα.
Διανύσαμε άλλα είκοσι μέτρα και ξαφνικά το μονοπάτι χανόταν. Ένα μεγάλο κομμάτι του βουνού είχε ξεκολλήσει κι έπρεπε να βρούμε άλλο σημείο για κάθοδο. Από κάτω το χάος κι εμείς φορτωμένοι ατενίζαμε το τοπίο προσπαθώντας να διώξουμε την όπια αρνητική σκέψη ερχόταν της στιγμής. Δεν ξέρω αν σε διαφορετική περίπτωση από ψάρεμα, τολμούσαμε ποτέ κάτι τέτοιο.
Αφήσαμε για άλλη μια φορά κάτω τον εξοπλισμό μας προσπαθώντας να βρούμε διέξοδο. Μπορεί να βρέθηκε κάτι αλλά ήθελε μεγάλη τόλμη και προσοχή. Καλύτερη πρόταση δεν υπήρχε και η επιχείρηση ξεκινά. Μπροστά ο Χρήστος να περάσει το βάθρο χωρίς το παραμικρό να βαστά αφού χέρια και πόδια προσπαθούν να αρπαχτούν από την παραμικρή εξοχή. Ο Γιάννης σταθεροποιείται σε ένα σταθερό σημείο στο ενδιάμεσο και εγώ να αρχίζω να δίνω σιγά και προσεχτικά κομμάτια του εξοπλισμού για να μεταφερθούν χέρι χέρι στον Χρήστο. Απόσταση τεσσάρων μέτρων και χρειάστηκε τουλάχιστον τέταρτο για να διανυθεί. Από εκεί και κάτω τα πράματα ήταν πιο βατά αλλά αρκετά δύσκολα. Θα χρειαστεί να πλησιάσουμε πολύ κοντά στο νερό για να ομαλοποιηθούν όλα και να είμαστε σίγουροι που πατούμε.
Ανεβαίνοντας τον γνωστό μας από άλλη φορά βράχο, ξεφορτώνουμε για οριστικά τον εξοπλισμό μας και ρίχνουμε το πρώτο τμήμα της μαλάγρας στο νερό. Μετά υπάρχει το τέταρτο της ξεκούρασης, της παρατήρησης, του καφέ και του αρματώματος.
Οι συνθήκες ψαρέματος μοιάζουν ιδανικές. Υπάρχει η απαραίτητη αφρουδιά ενώ το κύμα δεν βρέχει τον βράχο που θέλουμε να καθίσουμε. Μερικά ψωμάκια που πετάξαμε στο νερό έδειξαν ότι το ρέμα είναι προς τα μέσα ενώ μελανουράκια έκαναν αμέσως γνωστή την παρουσία τους.
Μπορεί να είμαστε τρία άτομα όμως το αρμάτωμα θα γίνει σε δυο καλάμια. Το τρίτο άτομο δεν χρειάζεται να ψαρεύει αφού το ψάρεμα θα γίνει εναλλάξ. Το ένα καλάμι αρματώνεται με διπλαράκι και το άλλο με σαλαγκιά. Φελλός δεν μπαίνει για αρχή και το ψάρεμα θα επιχειρηθεί στο χέρι παρόλο που τα νερά είναι αρκετά ρηχά.
Οι πρώτες δολωσιές πέφτουν στο νερό και τα τσιμπήματα δεν αργούν να φανούν. Μελανουράκια και κακαρέλοι κάνουν την εμφάνισή τους σχεδόν με το που πέφτει το δόλωμα στο νερό.
Λόγο του μικρού βάθους δοκιμάζουμε να πραγματοποιήσουμε ψάρεμα και με φελλό αλλά το δυνατό ρεύμα προς τα βαθιά και ο χοντρός κυματισμός δεν το αφήνουν. Έτσι επανερχόμαστε στο καθαρόαιμο απίκο ανοίγοντας το καλάμι στα επτά μέτρα και όχι στα έξη που το είχαμε για να απομακρυνθούμε κάπως από την ακτογραμμή. Επιπλέον προσπαθούμε να βρούμε σταθερό σημείο να καθίσουμε, που να είναι όσο γίνεται πιο κοντά στο νερό.
Ο πρώτος μεγάλος σαργός δεν αργεί να κάνει την εμφάνισή του δίνοντάς μας υποσχέσεις για τη συνέχεια. Η επόμενη ριξιά βγάζει έναν κέφαλο σημάδι ότι υπάρχει ποικιλία ψαριών ενώ μια τρίτη είναι άτυχη αφού το ψάρι που βγαίνει δεν σταθεροποιείται στο βράχο αλλά παίρνει την κατηφόρα και εξαφανίζεται στο νερό. Σημαντική απώλεια που έπρεπε να «μπαλωθεί». Αφήνουμε κάτω τα καλάμια, μαλαγρώνουμε την περιοχή και πηγαίνουμε σε μια σκιά να ξεκουραστούμε κι εμείς και τα ψάρια να ξεθαρρέψουν.
Ένα τεταρτάκι είναι ικανοποιητικός χρόνος αφού με το που καθόμαστε έρχονται απανωτές τσιμπιές. Πέντε έξη αξιόλογα ψάρια θα έρθουν να προστεθούν στη σοδειά μας και στη συνέχεια νέα ανάπαυλα για ηρεμία και ξεκούραση. Μέθοδος που πάντα πιάνει, τουλάχιστον στο συγκεκριμένο ψάρεμα και με αυτές τις συνθήκες.
Η δυάδα αλλάζει ενώ υπάρχουν και στιγμές βιντεοκάλυψης παρόλο που η κάμερα δεν προσφέρεται. Μια μικρή λιμνούλα με θαλασσινό νερό δέχεται τα ψάρια μας που όσο πάνε πληθαίνουν.
Ο καιρός μπορεί να είναι σταθερός όσο αφορά τον αέρα αλλά το κύμα μεγαλώνει. Αρχίζει να βρέχει στιγμές τον βράχο που καθόμαστε και η προσοχή μας στο κύμα αυξάνει. Ποτέ δεν είσαι σίγουρος τι μπορεί να συμβεί όταν ένα κύμα σε κουκουλώσει.
Οι τσιμπιές αραιώσαν. Η τελευταία ριξιά δεν λέει να έρθει. Θα χρειαστεί ένα κύμα να με λούσει για τα καλά για να αρχίσουμε την αντίστροφη μέτρηση. Μέχρι να συμμαζέψουμε τα πράματα και να ετοιμαστούμε για την ανάβαση το κύμα σκέπαζε το βράχο. Ίσα που προλάβαμε.
Αρχίζουμε να ανηφορίζουμε το δύσκολο κι επικίνδυνο μονοπάτι της επιστροφής αλλά η διάθεσή μας είναι σαφώς ανεβασμένη. Στη θέση του βάρους της μαλάγρας υπάρχουν τα ψάρια που ήταν πολύ καλύτερα από τα αναμενόμενα. Για σαργούς ξεκινήσαμε και γυρνούσαμε μαζί με αυτούς και με μελανούρια και κεφάλους. Εκτός από τα ψάρια είχαμε και μια συναρπαστική ημέρα πεζοπορίας, ορειβασίας, έντασης αλλά και χαλάρωσης. Τέτοιες στιγμές μόνο το ψάρεμα απίκο από βράχο μπορεί να στις προσφέρει.
Παρατηρήσεις-συμβουλές-συμπεράσματα
Η παραπάνω εξόρμηση είναι μια από τις πολλές που πραγματοποιούνται με τη μέθοδο του απίκο. Αν την αφήσουμε μόνη της χωρίς κανένα σχόλιο θα μείνει απλώς σα μια από τις πολλές ψαράδικες ιστορίες κι αφηγήσεις. Αν όμως καθίσουμε και σταθούμε σε συγκεκριμένα σημεία της θα βγάλουμε ενδιαφέροντα συμπεράσματα που θα φανούν σίγουρα χρήσιμα για μια μελλοντική μας εξόρμηση.
Ψάρια υπάρχουν
Πολλοί είναι οι φίλοι μας που μας παραπονιούνται ότι δεν πιάνουν ψάρια και ότι τα ψάρια δεν υπάρχουν. Εμείς εδώ θα διαφωνήσουμε και θα τους πούμε ότι ψάρια υπάρχουν ακόμα πολλά και μεγάλα φθάνει να τα αναζητήσεις στο κατάλληλο σημείο και με τις κατάλληλες καιρικές συνθήκες. Η εποχή που διανύουμε είναι από τις πιο κατάλληλες για τη συγκεκριμένη τεχνική ψαρέματος. Ας παρακολουθήσουμε το μετεωρολογικό δελτίο και όταν δούμε αέρα και κυματάκι ευνοϊκό ας εκδράμουμε. Την περιοχή θα την βρούμε, αν δεν την ξέρουμε, από το χάρτη και θα είναι σημείο που το βαρά ο καιρός και σηκώνει αφρουδιά και θολουρίτσα. Μην περιμένετε να είναι δίπλα στο δρόμο. Ίσως χρειαστεί να περπατήσουμε αρκετά και να διανύσουμε πορεία μέσα από εύκολα ή δύσβατα μονοπάτια.
Κατάλληλος εξοπλισμός
Ο εξοπλισμός μας δεν είναι μόνο το αλιευτικό κομμάτι αλλά το κάθε τι που θα μας βοηθήσει ώστε η εξόρμησή μας να είναι ασφαλή, άνετη, ξεκούραστη και αποτελεσματική. Η ασφάλεια μας είναι πάνω από όλα κι εκεί δεν χωράνε περικοπές. Επειδή πάντα θα υπάρχει περπάτημα, ανέβασμα και κατέβασμα, σε καμιά περίπτωση δε θα γίνεται αυτό χωρίς κατάλληλα παπούτσια. Τα αλιευτικά μας εργαλεία θα είναι όσο το δυνατόν λιγότερα και καλά τακτοποιημένα σε σακίδιο που μπορεί να μπει στην πλάτη. Δυο καρούλια πετονιά, τριαντάρα και εικοσιεξάρα, δυο τρία βαριδάκια, λίγα αγκίστρια και μερικές σαλαγκιές σε ένα κουτάκι, μονωτική ταινία για ατυχήματα κι ότι άλλο προκύψει, φελλό αν ψαρεύουμε με τη βοήθεια του, δόλωμα, μαλάγρα, καλάμι, νερό, κάποιο τρόφιμο, πανάκι, ψυγειάκι για τα ψάρια. Όλα αυτά δεν τα φορτωνόμαστε μόνοι μας αλλά με την παρέα μας που πάντα έχουμε τα μοιραζόμαστε προσεκτικά.
Διαλείμματα
Για να μπορέσουμε να παίρνουμε συνεχόμενες τσιμπιές θα πρέπει τα ψάρια να μην είναι τρομαγμένα. Όταν ψαρεύουμε μεγάλο χρονικό διάστημα ένα σημείο τότε αυτά αρχίζουν να υποψιάζονται τις παγίδες μας και γίνονται επιφυλακτικά. Αν μάλιστα καρφώσουμε κάποιο και μας ξαγκιστρωθεί ή βγάλουμε κάποιο στην ακτή και μας γλιστρήσει από το βράχο και κυλήσει στο νερό τότε είναι που θα σταματήσουν ακόμα και τα μικροτσιμπήματα.
Ο καλύτερος τρόπος για να μπορέσουμε να κάνουμε ξανά τα ψάρια να τσιμπούν είναι να σταματήσουμε για κάποιο μικρό χρονικό διάστημα το ψάρεμα, αφού πρώτα μαλαγρώσουμε την περιοχή. Θα πάμε σε κάποιο σημείο που να μην φαινόμαστε και για ένα δεκάλεπτο τουλάχιστον θα περιμένουμε. Στη συνέχεια θα ξαναρίξουμε λίγο μαλάγρα και θα ξεκινήσουμε και πάλι το ψάρεμα. Θα διαπιστώσετε τότε ότι τα ψάρια τσιμπούν με όρεξη και συνεχόμενα.
Αγκίστρι ή σαλαγκιά;
Ένα δίλλημα που δεν έχει συγκεκριμένη απάντηση και οι συνθήκες και τα ψάρια που υπάρχουν στη συγκεκριμένη εξόρμηση είναι αυτά που θα μας υποδείξουν το σωστό. Για παράδειγμα μπορεί τα αγκίστρια να αγκιστρώνουν στα σίγουρα τα ψάρια όμως είναι αναποτελεσματικά στους κεφάλους. Για αυτό έχουμε κατασκευάσει από την αρχή του ψαρέματος ένα διπλάρι με αγκιστράκια κι ένα παράμαλλο με σαλαγκιά και ανάλογα με τα ψάρια που θα δούμε ότι ήρθαν στη μαλάγρα και αυτά που διαπιστώσαμε σε προηγούμενο ψάρεμα στο συγκεκριμένο σημείο τοποθετούμε το ανάλογο στην αρματωσιά μας. Στη συνέχεια του ψαρέματος από τα ψάρια που θα πιάσουμε και τις τσιμπιές που θα διαπιστώσουμε αφήνουμε το διπλάρι ή τη σαλαγκιά που έχουμε ή αλλάζουμε.
Μαλάγρα
Το πόσο απαραίτητη είναι η μαλάγρα στο ψάρεμα του βράχου πιστεύω ότι είναι κάτι που το καταλαβαίνετε. Δεν είμαστε σε λιμάνι όπου τα ψάρια είναι συγκεντρωμένα αλλά σε μια περιοχή όπου τα ψάρια είναι σκόρπια. Χωρίς μαλάγρα δεν θα μπορέσουμε να τα φέρουμε κοντά στο αγκίστρι μας. Για αυτό φροντίζουμε να έχουμε και αρκετή μαλάγρα σε ποσότητα αλλά και η ποιότητα να είναι κατάλληλη για τα ψάρια που αναζητούμε και τις συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή. Η άμμος και το τριμμένο και βρεγμένο ψωμί είναι τα απαραίτητα στοιχεία της μαλάγρας όπου μαζί με το αντίστοιχο μυρωδικό, δηλαδή ψαροδόλι ή τυρί, θα συνδυαστούν για να δώσουν το σωστό μείγμα. Αν το βάθος είναι μεγάλο η άμμος θα υπερισχύει του ψωμιού ενώ σε ρηχαδιές μπορεί ακόμα και να απουσιάζει. Το βρεγμένο ψωμί δεν θα πρέπει να παραλείπετε στα μελανούρια και τους κεφάλους όπως και η άμμος στους σαργούς.
Η έτοιμη μαλάγρα του εμπορείου δεν είναι άχρηστη αλλά απεναντίας πλέον κατάλληλη αν επιλέξουμε τη σωστή αλλά η ποσότητα που χρειαζόμαστε για μαλάγρα είναι μεγάλη εδώ και η τιμή της μάλλον ασύμφορη. Η ποσότητα συνήθως που απαιτείται είναι ένας μεγάλος κουβάς πλαστικός της μπογιάς. Συνήθως αυτό που έχουμε επιπλέον μαζί μας είναι ένα σακουλάκι με άλευρα μαλάγρας που μπορεί να χρησιμοποιηθεί όποτε θελήσουμε, σε περίπτωση τελειώματος της δικιάς μας μαλάγρας.
Ύπαρξη ρευμάτων
Η ύπαρξη θαλάσσιων ρευμάτων σε φουσκοθαλασσιά είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι θα υπάρξει. Αυτό που δεν γνωρίζουμε από την αρχή του ψαρέματός μας είναι η φορά και η ένταση που θα έχουν. Στοιχεία αρκετά σημαντικά για την επιτυχία του ψαρέματός μας αφού ανάλογα με την αξιοποίησή τους θα φέρουν και τα αντίστοιχα αποτελέσματα.
Το ευνοϊκό για εμάς είναι να έχουν φορά προς την ακτή ώστε η μαλάγρα μας να παραμένει στο ίδιο σημείο που την ρίχνουμε και να μην απομακρύνεται από εκεί. Βέβαια στο ψάρεμα δεν είναι τι θέλουμε εμείς αλλά το τι βρίσκουμε.
Κάποια μικρά κομματάκια ψωμιού στην αρχή του ψαρέματός μας θα μας δώσουν μια πρώτη εικόνα το τι επικρατεί. Η παρακολούθηση των κομματιών καλό είναι να γίνεται πριν το κυρίως μαλάγρωμα. Αν δούμε ότι τα ψωμάκια παραμένουν εκεί που τα ρίξαμε ή έρχονται προς την ακτή τότε το μαλάγρωμα που ακολουθεί γίνεται κανονικά, ρίχνοντας τη μαλάγρα στο σημείο ψαρέματος. Αν διαπιστώσουμε ότι τα ψωμάκια απομακρύνονται τότε το μαλάγρωμα που θα ακολουθήσει θα είναι πάνω στο βράχο ώστε η θάλασσα να παίρνει τη μαλάγρα σιγά σιγά και να υπάρχει συνεχώς μυρωδικό στην περιοχή ψαρέματος. Αν τα ψωμάκια μας μετακινούνται δεξιά ή αριστερά τότε το μαλάγρωμα θα γίνει πάνω στο βράχο αλλά από την αντίθετη πλευρά. Δηλαδή αν τα ψωμάκια μετακινηθούν προς τα δεξιά το μαλάγρωμα θα γίνει από την αριστερή πλευρά ενώ αν μετακινηθούν προς τα αριστερά το μαλάγρωμα θα γίνει δεξιά.
Επιλογή ημέρας
Η σωστή επιλογή της ημέρας που θα εξορμήσουμε είναι κριτήριο επιτυχίας. Μπορεί αυτό να μην μπορεί να καθορίζεται πάντα λόγο υποχρεώσεων όμως καλό είναι να λαμβάνεται στα υπό όψη μας.
Μπορεί να θέλουμε κύμα και ανακατωσούρα αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πάντα όταν έχει κύμα και ανακατωσούρα θα έχει ψάρια. Για να έχει ψάρια και να τσιμπούν θα πρέπει ο καιρός στην ευρύτερη περιοχή να έχει διατηρηθεί για λίγες μέρες ώστε τα ψάρια της ακτής που αναζητούμε να έχουν πεινάσει και να έχουν ξεθαρρέψει αφού θα έχουν μείνει για λίγο ακυνήγητα. Τι σημαίνει αυτό; Απλά ότι πηγαίνουμε για ψάρεμα όταν διατηρείται ο καιρός και όχι όταν ξεκινά. Το ιδανικότερο είναι όταν πάει να σταματήσει. Αυτό θα πρέπει όμως να παρακολουθείται ώστε να μην εκδράμουμε όταν έχει σταματήσει ο κυματισμός αλλά όταν υπάρχει και είναι ήπιος.
Ένταση ανέμου και ύψος κυματισμού
Η ένταση του ανέμου που θα επικρατεί και το ύψος του κυματισμού στο σημείο ψαρέματος λαμβάνονται σοβαρά στα υπόψη μας και πάντα σε συνάρτηση με την τοποθεσία. Διαφορετικές συνθήκες θα επικρατούν στον Ευβοϊκό από ότι θα επικρατούν στο Ικάριο, με φάτσα πάντα τον καιρό. Στο μετεωρολογικό δελτίο αυτό είναι κάτι που το ξέρουμε από πριν αφού εκεί εκτός από την ένταση του ανέμου βλέπουμε και το ύψος του κυματισμού.
Μπορεί σε μια περιοχή με τον ίδιο αέρα να έχουμε διαφορετικό ύψος κυματισμού. Για παράδειγμα στο Αιγαίο, όταν μια μέρα επικρατεί σταθερό εξαράκι, το πρωί και μέχρι τις έντεκα να μπορείς να ψαρεύεις άνετα μια τοποθεσία κι από εκεί και πέρα οι συνθήκες να είναι αντίξοες. Στο δυνατό κυματισμό πέρα από την επικινδυνότητα δεν έχουμε και ψάρια -εκτός του σαργού- που να τσιμπούν. Από την άλλη αν ο κυματισμός είναι χαμηλός και δεν σηκώνει αφρουδιά τα ψάρια δεν πλησιάζουν εκτός από τον κέφαλο και τη σάλπα.
Επειδή δεν είμαστε όλοι ειδικοί στο απίκο από βράχο καλό είναι να δώσουμε έναν γενικό κανόνα για το πιο διάστημα της ημέρας είναι καλύτερα να ψαρεύουμε ανάλογα με τον αέρα που επικρατεί. Γιατί άλλες φορές προτιμούμε τις πρωινές ώρες και άλλες φορές τις απογευματινές. Τόσο πρωί όσο και απόγευμα είναι καλά για να πάρουμε τσιμπιές όμως υπάρχει και ο κυματισμός που όπως είπαμε καθορίζει και την επιτυχία μας.
Ο κανόνας λέει ότι όταν έχουμε δυνατό αέρα ψαρεύουμε το πρωί που ο κυματισμός είναι πεσμένος ενώ όταν ο αέρας είναι χαμηλός από το μεσημέρι και μετά που ο κυματισμός δυναμώνει.
