Καλαμαρια-Θραψαλα
Καλαμάρια με Καθετή στα Βαθιά
Μπορεί να βρισκόμαστε σε μια από τις πιο ζεστές εποχές του χρόνου και το ψάρεμα των καλαμαριών να φαντάζει στους περισσότερους μάταιο, όμως οι γνώστες του είδους καταφέρνουν να πιάνουν αρκετά κομμάτια και να τα χρησιμοποιούν τόσο για δόλωμα όσο και για «μεζέ».
Η άποψη που υποστηρίζουν οι περισσότεροι το ότι δεν υπάρχουν καλαμάρια το καλοκαίρι αυτό είναι κάτι που δε συμβαίνει. Καλαμάρια υπάρχουν όλες τις εποχές του χρόνου, αρκεί να γνωρίζουμε κάθε εποχή που υπάρχουν και πώς να τα αναζητήσουμε. Άρα αυτό που πρώτα από όλα χρειάζεται είναι να τα ανακαλύψουμε.
Τόποι
Όσο τα νερά είναι ζεστά τα καλαμάρια βρίσκονται στα βαθιά και σε περιοχές όπου κυκλοφορούν μικρόψαρα που αποτελούν τον αγαπημένο τους μεζέ. Συνήθως το βάθος είναι 60+ μέτρα που πολλές φορές ξεπερνά και τα 100. Η ύπαρξη μικρόψαρων στην οθόνη του βυθομέτρου μας αποτελεί μια πρώτη ένδειξη για την αναζήτησή τους στη συγκεκριμένη περιοχή. Ακόμη και να μην αναγνωρίσουμε τις φιγούρες τους στην οθόνη, μπορούμε να ρίξουμε τις καλαμαριέρες μας και να αρχίσουμε την αναζήτηση. Για όσους δε γνωρίζουν να τα ξεχωρίζουν στο βυθόμετρο, στα βάθη των 60+ μέτρων φαίνονται σαν κάθετες γραμμές όταν είναι σκόρπια ή σα μικρά συννεφάκια αν είναι κοπαδάκι.
Από τα μέρη με μεγάλη ύπαρξη μικρόψαρων, προτιμούμε αυτά που βρίσκονται μέσα σε λάσπη και αμμούδα, ώστε το ενδιαφέρον μας να επικεντρωθεί σε συγκεκριμένο σημείο. Δηλαδή είναι προτιμότερο να αναζητήσουμε τα καλαμάρια σε μια φυκιάδα μέσα στην αμμούδα ή ένα ανασήκωμα βράχου στη λασπουριά παρά μέσα σε μια τεράστια φυκιάδα ή σε μια μεγάλη ξέρα. Αυτό σημαίνει ότι αν βάλουμε το βυθόμετρο σε μια ισιάδα και αναζητήσουμε μικρά ανασηκώματα του βυθού, αν αυτά έχουν συγκέντρωση από μικρόψαρα όπως γόπες, τσέρουλες, μουσμούλια τότε τα καλαμάρια είναι πολύ πιθανό να τριγυρνούν εκεί κοντά.
Σε μια περιοχή που δε γνωρίζουμε καλά, είναι φρόνιμο να συγκεντρώνουμε πληροφορίες από γνωστούς μας ψαράδες. Βέβαια μη ξεχνάμε ότι οι πληροφορίες αυτές μπορεί να μην είναι απόλυτες και για αυτό υπάρχει και η δική μας παρατήρηση. Πολλά βαρκάκια μαζεμένα σε συγκεκριμένο σημείο, ίσως και να σημαίνουν την ύπαρξη καλαμαριών, οπότε καλό είναι να δίνουμε σημασία σε ένα τέτοιο φαινόμενο.
Ώρες αναζήτησης
Σε αντίθεση με τους κρύους μήνες του χρόνου όπου τα καλαμάρια ψαρεύονται νωρίς το πρωί, αργά το σούρουπο και όλο το βράδυ, από τα μέσα καλοκαιριού και ως αρχές Σεπτέμβρη θα τα αναζητήσουμε μέρα και μάλιστα κοντά στο μεσημέρι. Βλέπετε άλλες συνήθειες έχουν αυτήν την εποχή και άλλες τους επόμενους μήνες. Επειδή η ζέστη και ο ήλιος είναι έντονα, προτιμούμε να τα αναζητήσουμε μεσημεράκι προς απόγευμα αν προορίζονται για φαγητό, ενώ αν είναι για δόλωμα προτιμούμε να ρίξουμε τις καλαμαριέρες μας στο νερό μόλις ανέβει ο ήλιος ψηλά, ώστε να τα δολώσουμε στη συνέχεια.
Για αυτούς που θα ξεκινήσουν τώρα την αναζήτησή τους να τους πληροφορήσουμε ότι τα περισσότερα που θα βρούμε είναι τόσο μεγάλα σε μέγεθος, που δύσκολα κάνουν για δόλωμα, αφού τις περισσότερες φορές ξεπερνούν το κιλό. Αλλά εξαιτίας της ζέστης, και τα μικρότερα που θα πιάσουμε δεν αντέχουν μεγάλο χρονικό διάστημα στο δοχείο συντήρησης και πολύ εύκολα παίρνουν το δρόμο για το πιάτο μας. Για να μπορέσουμε να τα διατηρήσουμε περισσότερο διάστημα ζωντανά, μια πρόταση είναι να τοποθετήσουμε μέσα στο συντηρητή ένα μπουκάλι με νερό σε μορφή πάγου αν το νερό του δεν ανανεώνεται και να τα ψαρέψουμε όσο γρηγορότερα γίνεται.
Προτεινόμενες αρματωσιές
Η αρματωσιά μας αποτελείται από αρκετές καλαμαριέρες, συνήθως 4 έως 6, που ενώνονται στη μάνα της αρματωσιάς, είτε απευθείας με παραμάνες, είτε με κοντά ή μακρύτερα παράμαλλα. Το είδος των καλαμαριέρων θα μας οδηγήσει σε χρήση παράμαλλων ή όχι. Στο εμπόριο θα συναντήσουμε δυο είδη τεχνητών: τις επιπλέουσες (floating) και τις βυθιζόμενες (sinking). Η βασική τους διαφορά είναι ότι οι επιπλέουσες παραμένουν στην επιφάνεια, ενώ οι βυθιζόμενες βουλιάζουν προς το βυθό με συγκεκριμένο και σταθερό ρυθμό βύθισης. Έτσι, ακόμα και αν δεν αναγράφεται στη συσκευασία τους ότι επιπλέουν ή βυθίζονται, μπορείτε να το διαπιστώσετε και μόνοι σας εύκολα, τοποθετώντας τις μέσα στο νερό.
Έχοντας κατά νου αυτήν τη λεπτομέρεια, τοποθετείστε τις επιπλέουσες σε αρματωσιά με παράμαλλα και τις βυθιζόμενες χωρίς. Ποτέ δε θα ανακατέψετε επιπλέουσες με βυθιζόμενες γιατί θα χαλάσουν την αρμονικότητα της αρματωσιάς, μιας και η κάθε μια καλαμαριέρα θα κινείται με το δικό της τρόπο. Να ξέρετε ότι η αρματωσιά με τα παράμαλλα μπορεί να ψαρευτεί και χωρίς καθόλου κούνημα, δηλαδή όπως και η καθετή, οπότε το μόνο που κάνουμε είναι να περιμένουμε το καλαμάρι να αρπάξει το δόλωμά μας, ενώ η αρματωσιά χωρίς παράμαλλα θα χρειαστεί μια συνεχόμενη κίνηση ανά μικρά και τακτά διαστήματα.
Πάντα επιχειρούμε ψάρεμα με πολλές, όμοιες καλαμαριέρες. Αν μπορεί να διαφέρουν σε κάτι, αυτό είναι ο χρωματισμός και τίποτε άλλο, και ο λόγος που επιβάλλεται η ομοιογένεια των τεχνητών, είναι ότι θέλουμε η κίνηση της αρματωσιάς μας να δημιουργεί στα καλαμάρια την ψευδαίσθηση ενός κοπαδιού από μικρόψαρα, τα οποία ως γνωστό έχουν όλα το ίδιο μέγεθος και κινούνται με τον ίδιο ακριβώς ρυθμό. Αν τοποθετήσουμε ανόμοιες καλαμαριέρες, τότε το όλο σύνολο δεν κινείται αρμονικά, και η ανομοιομορφία της κίνησης απωθεί τα καλαμάρια αντί να τα προσελκύει.
Αυτήν την εποχή όπως και στα ημερήσια καλαμαροψαρέματα, προτιμούμε τις μικρές σε μέγεθος καλαμαριέρες και αρκετά μαλακές. Μετά το φθινόπωρο και στα νυκτερινά ψαρέματα θα βάλουμε τις μεγάλες και σκληρές. Απλώς κοιτάξτε αυτές που θα ψαρέψετε να μη ανοίγουν εύκολα οι ακίδες τους και στο ανέβασμά τους να είμαστε λίγο πιο προσεκτικοί. Λιτά φρένα κι ευλύγιστο καλάμι θα μας εξασφαλίσουν πιο άνετα και σίγουρα ανεβάσματα καλαμαριών στο σκάφος.
Προτιμούμε να χρησιμοποιούμε μακριές αρματωσιές για να καλύπτουμε μεγαλύτερο εύρος βάθους. Έτσι πρέπει να φροντίσουμε να είναι μακρύτερο και το καλάμι μας, ειδάλλως θα αναγκαστούμε να αποχιάζουμε τα καλαμάρια που έρχονται κοντά στο σκάφος, και να βγάζουμε την αρματωσιά μας από το νερό με τα χέρια και όχι μόνο με το καλάμι.
Για προστασία της αρματωσιάς και ειδικότερα των καλαμαριέρων μας, φροντίζουμε στο τελείωμά της να τοποθετούμε ένα μικρό παραμαλλάκι από λεπτότερη πετονιά μήκους γύρω στα 30-60 εκατοστά, και με τη βοήθεια ενός μικρού στριφταριού να το τοποθετούμε το μολύβι μας. Έτσι αν σκαλώσει κάτι θα είναι το μολύβι, το οποίο ακόμα και αν κοπεί έχει κόστος ελάχιστο συγκριτικά με αυτό των καλαμαριέρων.
Όταν χρησιμοποιήσουμε παράμαλλα, η χάντρα σύνδεσης είναι μάλλον η καταλληλότερη σύνδεση, αφού δεν στρίβει και γενικά δεν ταλαιπωρεί καθόλου τα παράμαλλα.
Η διάμετρος της αρματωσιάς μας μπορεί να είναι γύρω στα 0,35 χιλιοστά και τα παράμαλλα λίγο λεπτότερα (αν και πολλοί τα κατασκευάζουν με ίδια διάμετρο).
Ψάρεμα
Για να δούμε τώρα και λίγο πως θα τα ψαρέψουμε όταν τα ανακαλύψουμε. Αφού βρούμε τον κατάλληλο τόπο, κατεβάζουμε την αρματωσιά μας στο βυθό. Συνήθως τα καλαμάρια βρίσκονται χαμηλά αυτήν την εποχή και γι’ αυτό πατώνουμε την αρματωσιά μας. Βέβαια, αν παρατηρήσουμε στο βυθόμετρό μας καλαμάρια πιο ψηλά, θα κάνουμε μια στάση κι εκεί. Κουνώντας την αρματωσιά μας με μικρού εύρους κινήσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα (βυθιζόμενες καλαμαριέρες), ή απλώς κατεβάζοντάς τη στο βυθό και παίρνοντας τα μπόσικα (επιπλέουσες), περιμένουμε το άρπαγμα του καλαμαριού. Αυτό το καταλαβαίνουμε εύκολα, αφού το βάρος της όλης αρματωσιάς αυξάνεται ξαφνικά, ενώ παρατηρούμε ταυτόχρονα και το λύγισμα του καλαμιού μας.
Αμέσως αρχίζουμε να ανεβάζουμε την αρματωσιά μας με σταθερές κινήσεις, και είτε με τη βοήθεια της απόχης αν είναι μεγάλο, είτε χωρίς αυτήν αν είναι μικρό, το φέρνουμε στο σκάφος, το ξαγκιστρώνουμε προσεκτικά από τα βελόνια της καλαμαριέρας, καθαρίζουμε την καλαμαριέρα από διάφορα μελάνια και βλέννες -αν υπάρχουν- και ξαναρίχνουμε την αρματωσιά μας στο νερό.
Σε σημεία που πιάσαμε καλαμάρι ή καλαμάρια, επιμένουμε. Προσέχουμε πάντα μήπως μας έχει παρασύρει το ρέμα και ξαναεπιστρέφουμε εκεί. Επίσης τυχόν μετακίνηση των μικρόψαρων μπορεί να σημαίνει και μετακίνηση καλαμαριών. Έτσι αν σταματήσουν να μας τσιμπάνε ή δεν βλέπουμε κίνηση στην οθόνη του βυθομέτρου μας αρχίζουμε το ψάξιμο της περιοχής εκεί τριγύρω.
Άλλα σημεία προσοχής
Υπάρχουν στο εμπόριο διάφορα υγρά με οσμές και έλαια που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις καλαμαριέρες μας και να κάνουν τη διαφορά όταν τα καλαμάρια είναι ιδιαίτερα δύστροπα.
Από τις καλαμαριέρες προτιμούμε αυτές που είναι τύπου γουρουνάκι. Τις άλλες με το βαρίδι στο κάτω μέρος, τις γαριδούλες, τις αφήνουμε για τα ψαρέματα από την ακτή ή για ψαρέματα καλαμαριών με συρτή.
Για να ελέγξετε περισσότερη περιοχή μπορείτε να τοποθετήσετε την αρματωσιά σας στο παράμαλλο του μολυβιού φύλακα και να αναζητήσετε τα καλαμάρια κινούμενοι με μικρή ταχύτητα.
Δεν θα πρέπει να αμελούμε το καθάρισμα των καλαμαριερών μας έπειτα από κάθε καλαμάρι. Μελάνια και βλέννες στα εργαλεία μας απομακρύνουν τα καλαμάρια. Καθάρισμα με ένα βουρτσάκι για παράδειγμα οδοντόβουρτσα στα δύσκολα σημεία (βελόνες) και στη συνέχεια με ένα πανάκι το σώμα της καλαμαριέρας και την πετονιά μας είναι ότι το καλύτερο.
Δείξτε μεγάλη προσοχή στο ανέβασμα των καλαμαριών στο σκάφος σας, για να μην έχετε ξεψαρίσματα. Τα καλαμάρια που ξαγκιστρώνονται μπορεί πολλές φορές να σημάνουν και το τέλος του ψαρέματός σας στο συγκεκριμένο σημείο.
Όταν τα καλαμάρια έχουν όρεξη ότι καλαμαριέρα και αν ρίξεις στο νερό δεν υπάρχει θέμα. Θα πάνε και θα την αρπάξουν αμέσως. Το πρόβλημα υπάρχει όταν δεν έχουν όρεξη. Εκεί είναι που θα δουλέψουν καλύτερα οι δοκιμασμένες στο χρόνο καλαμαριέρες. Αξίζει να πληρώσουμε λίγο παραπάνω προκειμένου να έχουμε στα εργαλεία μας και μια σειρά από ακριβές αλλά επώνυμες και δοκιμασμένες καλαμαριέρες και όχι μόνο φθηνές και αδοκίμαστες. Και τα καλαμάρια που θα κολλήσουν θα είναι περισσότερα και σίγουρα πιασμένα.
Τυχόν σημεία που βρίσκουμε καλαμάρια τα καταγράφουμε στο gps και τα έχουμε στη μνήμη για να τα αναζητήσουμε σε επόμενες εξορμήσεις. Η πιθανότητα να τα ξανασυναντήσουμε εκεί παρόμοια εποχή είναι μεγάλη και για αυτό η σήμανση αρκετών σημείων αποτελεί μεγάλο μας ατού στο ψάρεμα των καλαμαριών.
Η τέντα στο σκάφος είναι απολύτως απαραίτητη, όπως επίσης και το καπέλο, το αντηλιακό και όλα τα σχετικά. Αυτό που θα προσέξουμε είναι η εφαρμογή του αντηλιακού στο σώμα μας, ώστε σε καμία περίπτωση να μην έρθει σε επαφή με τις καλαμαριέρες μας, αλλά ούτε και με τα καλαμάρια αν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν ως δόλωμα.