Καθετη-Τσαπαρι
Καθετή: Χριστόψαρο – Εκπλήξεις στα Βαθιά
Αναμφισβήτητα, η καθετή αποτελεί το δημοφιλέστερο τρόπο ψαρέματος για εμάς τους ερασιτέχνες ψαράδες. Η ευκολία στην εφαρμογή της, ο σχετικά απλός απαραίτητος εξοπλισμός, το εύκολο στην ανεύρεσή του δόλωμα, η αμεσότητα στην επαφή με το ψάρι, η τέλεια αίσθηση της τσιμπιάς και ο σχεδόν σίγουρος μεζές, είναι πλεονεκτήματα που δε συναντάς εύκολα στις υπόλοιπες τεχνικές. Αν σε αυτά προσθέσουμε και την έκπληξη που ανά πάσα στιγμή καραδοκεί, τότε καταλαβαίνουμε όλοι μας γιατί είναι τόσο δημοφιλής.
Η καθετή μπορεί να πραγματοποιηθεί σε όλα τα βάθη και σε όλους τους βυθούς. Συνήθως, όσο βαθύτερα κατεβαίνουμε, τόσο πιθανότερες είναι και οι εκπλήξεις αναφορικά με τα ψάρια που θα συναντήσουμε. Αν αφήσουμε στην άκρη την πολύ βαθιά καθετή που γίνεται με τη βοήθεια ηλεκτρικών μηχανισμών, τότε ένα ψάρεμα ανάμεσα στα 60-100 μέτρα, θα λέγαμε ότι παρέχει τις καλύτερες προϋποθέσεις για τη συνάντηση με κάποιο ιδιαίτερο ψάρι.
Η έκπληξη
Το χριστόψαρο βρίσκεται μέσα σε αυτές τις ευχάριστες εκπλήξεις και δίνει το δικό του τόνο στην ψαριά μας. Σπάνια θα το αναζητήσουμε αποκλειστικά, εκτός βέβαια και αν γνωρίζουμε ότι η περιοχή όπου κινούμαστε κάνει τέτοια ψάρια. Το πιο συνηθισμένο είναι να αρπάξει κάποιο από τα ήδη αγκιστρωμένα ψάρια της αρματωσιάς μας κι έτσι να συλληφθεί και αυτό.
Ο χάνος, έχει αποδειχτεί ότι είναι ο μεζές που το έλκει περισσότερο, αφού οι περισσότερες συλλήψεις είναι με χάνο. Από εκεί και πέρα μικρά μπαλαδάκια, γόπες, τσέρουλες, μουσμούλια, μας έχουν δώσει χριστόψαρα κατά καιρούς.
Το τσαπαρί είναι επίσης κάτι που μπορεί να μας δώσει και μόνο του χριστόψαρο, χωρίς να υπάρχει επάνω του αγκιστρωμένο ψάρι, αφού οι κινήσεις των ψεύτικων δολωμάτων φαίνεται ότι τα έλκουν. Επίσης, έχουμε πάρει μικρότερα του είδους και με σκέτο δόλωμα, ειδικά όταν τα αγκίστρια της καθετής μας συνοδεύονται από κάποιο ασπροδόλι ή γαρίδα.
Προσοχή στο ανέβασμα
Αυτό που πρέπει να προσέξουμε προκειμένου να το φέρουμε στο σκάφος μας σώο και αρτιμελές, είναι πώς θα το ανεβάσουμε αφού αρπάξει το δόλωμά μας. Το ότι υπάρχει επάνω στην αρματωσιά μας κάποιο χριστόψαρο, ίσως να μην το καταλάβουμε αμέσως, αλλά το ότι είναι ψάρι θα φανεί από το υπερβολικό βάρος της αρματωσιάς μας, και μάλιστα όχι από χαμηλά, αλλά λίγο πιο ψηλά από το βυθό.
Τα λεπτά παράμαλλα που συνήθως χρησιμοποιούμε για να δελεάσουμε τα εκλεκτά κόκκινα, είναι ένα από τα σημεία προσοχής. Εδώ θέλει σιγανό ανέβασμα και μάλιστα με τα φρένα του μηχανισμού ρυθμισμένα με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην κοπούν τα παράμαλλά μας. Η ευλυγισία το καλαμιού, ίσως διορθώσει και κάποιες άγαρμπες κινήσεις μας ή κάποια κεφάλια του ψαριού.
Η ύπαρξη απόχης είναι απαραίτητη, εναλλακτικά κάνει και ο γάντζος. Να θυμόμαστε όμως ότι το πιθανότερο είναι το ψάρι να μην έχει πιαστεί στα αγκίστριά μας, αλλά ότι έχει καταπιεί ένα από τα πιασμένα ψάρια μας. Αρκεί λοιπόν μία στιγμή χαλάρωσης, ένας δισταγμός ή μία απώλεια ρυθμού στο ανέβασμα, για να το χάσουμε. Ευτυχώς όμως που το χριστόψαρο σπάνια αφήνει το μικρόψαρο από το στόμα του κι έτσι μπορούμε να το φέρουμε μέχρι την επιφάνεια. Εκεί θα πρέπει να το βάλουμε αμέσως στην απόχη, χωρίς ζορίσματα, γιατί αν πάμε να το σηκώσουμε από το νερό, όσο χοντρό κι αν είναι το παράμαλλό μας, το μικρόψαρο θα φύγει από το στόμα και θα μας μείνει μόνο η χαρά της σύλληψης κι όχι η ολοκλήρωση του ανεβάσματος στο σκάφος.
Στοχεύοντας στα χριστόψαρα
Όταν ο στόχος μας στην καθετή είναι τα χριστόψαρα και όχι τα υπόλοιπα μικρόψαρα, τότε η αρματωσιά μας διαφοροποιείται και το δόλωμα αλλάζει. Χοντρά, μακριά παράμαλλα, διαμέτρου τουλάχιστον 0,35 χιλιοστών, και αγκίστρια νούμερο 2/0 και άνω. Δόλωμα ψαροδόλι, με προτίμηση σαρδέλα, μικρό γοπάκι ή στην καλύτερη περίπτωση κάποιο ζωντανό μικρόψαρο.
Ο ψαράς συνήθως εδώ απευθύνεται και στα υπόλοιπα μεγάλα ψάρια, όπως φαγκριά, συναγρίδες, σκορπίνες, βλαχάκια, συνδυάζοντας τα χριστόψαρα μαζί τους, κι έτσι αυξάνει την γκάμα των αναζητήσεων, στοχεύοντας αποκλειστικά σε εκλεκτά και μεγάλα θηράματα. Αν ο τόπος που επιλέξει είναι κάποιο απότομο ανασήκωμα που σίγουρα έχει «αγριάδα» και κίνηση από μικρόψαρα, τότε οι στόχοι μας γίνονται εφικτοί και πραγματοποιήσιμοι.
Σαρδέλα, διπλό αγκίστρι και ελαστικό νήμα, είναι ο συνδυασμός της επιτυχίας
Η σαρδέλα αποτελεί ένα από τα εκλεκτότερα δολώματα, τόσο για τα χριστόψαρα, όσο και για τα άλλα μεγάλα ψάρια που μπορεί να αναζητούμε μαζί με αυτά. Επειδή όμως είναι αρκετά μαλακή και μπορεί εύκολα να φύγει από τα αγκίστριά μας, πρέπει να βρούμε έναν τρόπο ώστε να μπορέσουμε να τη συγκρατήσουμε επάνω τους. Το αλάτισμα με χοντρό αλάτι είναι μια πρόταση, αλλά επειδή ξεραίνει και στεγνώνει αρκετά το δόλωμα, το αποφεύγουμε και χρησιμοποιούμε ελαστικό νήμα. Μάλιστα, για ακόμη καλύτερα αποτελέσματα, το αγκίστρι που θα δολώσουμε δεν είναι ένα, αλλά δύο σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους.
Τοποθετούμε τα αγκίστρια στο μαλακό τμήμα της σαρδέλας, δηλαδή στο μέρος της κοιλιάς, και με το ελαστικό νήμα τυλίγουμε αγκίστρια, παράμαλλο και σαρδέλα μαζί, δημιουργώντας ένα ενιαίο δόλωμα που δύσκολα να φύγει από τα αγκίστρια, τόσο στην κάθοδο προς το βυθό, όσο και στα τσιμπήματα των μικρόψαρων.
Κηλίδες, παράδοση και ονοματολογία
Το χριστόψαρο φέρει σε κάθε πλευρά του σώματός του από μια χαρακτηριστική σκούρα βούλα-κηλίδα, η οποία περιβάλλεται από ένα ανοικτόχρωμο δακτυλίδι. Οι κηλίδες αυτές είναι που του έδωσαν και τις κατά τόπους ονομασίες.
Σύμφωνα με τους θρύλους και τις παραδόσεις μας, το χριστόψαρο είναι το ψάρι που πολλαπλασίασε ο Χριστός στο γάμο της Κανά και οι κηλίδες είναι τα σημάδια από το χέρι του στο σημείο που το έπιασε, γι’ αυτό και η ονομασία «χριστόψαρο». Για άλλους λαούς, τα σημάδια αυτά είναι από τα δάκτυλα του Αγίου Πέτρου και για αυτό έχει εκεί την ονομασία Saint Pierre (Γαλλία), Peterfisch (Γερμανία) και Pez de San Pedro (Ισπανία). Επίσης, για τους αρχαίους Έλληνες τα σημάδια αυτά ήταν από τα δάκτυλα του θεού Δία (Ζευς) και για αυτό η λατινική του ονομασία γένους του είναι Zeus.
