Ψαροτουφεκο
Μικρό Όπλο: Το Παρεξηγημένο αλλά Απαραίτητο Εργαλείο στα Χειμερινά & Εαρινά Ψαρέματα
Μπορεί όλοι στις μέρες μας να μιλούν για όπλα μακριά, μεγάλα και δυνατά, που διαπερνούν τα ψάρια στα τέσσερα, πέντε ή και ακόμα περισσότερα μέτρα. Για όπλα με χοντρά λάστιχα, με σωλήνα carbοn ή ξύλινα, με αποσπώμενες κεφαλές και διπλά φτερά. Για όπλα πανάκριβα, σωστά στολίδια, που στα χέρια του ικανού ψαροκυνηγού μπορούν να χτυπήσουν και να κρατήσουν το ιδιαίτερα μεγάλο θήραμα. Όμως πόσοι από εμάς συναντούν στα ψαρέματά τους αυτό το ιδιαίτερο ψάρι. Το μεγάλο μαγιάτικο, τη μεγάλη συναγρίδα, τον τεράστιο ροφό, την τούνα. Θα έλεγα σχεδόν κανείς.
Τα ψάρια αυτά θέλουν εξειδικευμένο κυνήγι, άριστη τεχνική κατάρτιση και γνώση των τόπων για να μπορέσει κάποιος όχι να τα πετύχει, αλλά απλά να τα δει. Άρα ένα τέτοιο όπλο που είναι απαραίτητο και χρήσιμο εργαλείο στον εξειδικευμένο ψαρά είναι άχρηστο στα χέρια του απλού και συνηθισμένου ψαροκυνηγού. Μπορεί να αποτελεί αν θέλετε ένα εξάρτημα του εξοπλισμού του όμως σε καμία περίπτωση δεν είναι το απαραίτητο εργαλείο του. Είναι το όπλο που βρίσκεται κρεμασμένο στη σημαδούρα ή πάνω στο σκάφος και θα έρθει στα χέρια μας μόνο όταν οι συνθήκες το απαιτήσουν. Για εκείνο που δεν μιλά κανείς είναι το μικρό και κοντό όπλο.
Το όπλο που όλοι μας κουβαλάμε στον εξοπλισμό μας και που μας έχει βγάλει ασπροπρόσωπους σε πολλές δύσκολες καταστάσεις. Το όπλο που χωρά και τρυπώνει παντού, το όπλο που δεν έχει καθόλου αντίσταση, το όπλο που θα καταφέρει να μας δώσει τον ιδιαίτερα μεγάλο σαργό και τον καλά τρυπωμένο ροφό. Ένα όπλο παρεξηγημένο από πολλούς. «Νεροπίστολο» αποκαλούμενο από κάποιους άλλους.
Βασικό και απαραίτητο όμως εργαλείο του εξοπλισμού του ικανού ψαροκυνηγού στα πολυποίκιλα χειμερινά και ανοιξιάτικα ψαρέματά του. Ένα όπλο που δίνει λύσεις και αποδίδει ψάρια εκεί που δεν το περιμένεις.
Μεγαλωμένοι στη γενιά των ψαροκυνηγών που κυνηγούσαν σχεδόν αποκλειστικά με ψαχτήρι, διαπερνώντας και την τεχνική της βολής στο φτερό, φτάσαμε στην εποχή του καρτεριού με όλες του τις παραλλαγές. Τα όπλα όλα κάνουν ένα κύκλο στα χέρια μας, έτσι ώστε όλα να καταλήξουν να χρησιμοποιούνται το ίδιο εύκολα και άνετα. Έτσι κάθε εποχή και κάθε τόπος έχει τώρα το δικό του βασικό όπλο που προσαρμόζεται στην ανάλογη τεχνική ψαρέματος που θα ακολουθήσουμε.
Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή στα βασικά όπλα του εξοπλισμού μας τα τελευταία 30 χρόνια, βλέπουμε τα εξής: Μετά το βάπτισμα του «πυρός» μέσα από τα λαστιχοβόλα της Balco με τις τρίαινες και τις βιδωτές δελφινιέρες έρχεται στα χέρια μας ένα 50άρι αεροβόλο όπλο. Ένα όπλο όπου για μια πενταετία αποτελεί το βασικό όπλο, όπου με αλλαγή δελφινιέρας ή και πεντάαινας καμιά φορά βγαίνουν όλα τα ψάρια, όσο μεγάλα κι αν είναι.
Στη συνέχεια, ένα ταϊτινό 90άρι έρχεται να ενσωματωθεί στον εξοπλισμό μας όπου σιγά – σιγά καταφέρνει να παραμερίσει στην άκρη το 50άρι αεροβόλο και να πάρει αυτό την πρώτη θέση. Οι ροφοί την εποχή εκείνη αρκετοί. Τα ξεβραχώματα μέσα στο πρόγραμμα και επειδή ο γάντζος δεν ήταν πάντα εύκολο να υπάρχει κοντά μας, ένα 65άρι αεροβόλο με ταχύτητες έρχεται να γίνει το δεύτερο βασικό όπλο του εξοπλισμού.
Έχοντας βιδωμένη στην ανοξείδωτη βέργα του μια δίφτερη μακριά δελφινιέρα κι ένα χοντρό σχοινί μήκους όχι παραπάνω από μέτρο με μια μεγάλη θηλιά στην άκρη της βέργας, βρίσκεται πάντα κρεμασμένο στη σημαδούρα ώστε αν χρειαστεί και να εκτελεί χρέη γάντζου, αλλά και να δευτερώνει θανάσιμα το ιδιαίτερα μεγάλο θήραμα.
Σιγά σιγά αρχίζει να γίνεται αισθητή η τεχνική του καρτεριού. Ψάρια όχι συχνά στον ψαροκυνηγό, όπως οι συναγρίδες και τα μαγιάτικα, βγαίνουν αρκετό εύκολα με αυτή την τεχνική. Όμως τα ψάρια γρήγορα προσαρμόζονται κι έτσι αναγκαζόμαστε να εξοπλιστούμε με ακόμα μακρύτερο όπλο εφοδιασμένο με μουλινέ, ώστε οι βολές να φτάνουν ακόμα μακρύτερα.
Τα καλοκαίρια με τα ιδιαίτερα καθαρά νερά και τις λεπτές στολές το μακρύ αυτό όπλο με το μουλινέ γίνεται βασικό όταν η τεχνική ψαρέματος γίνεται αποκλειστικά με καρτέρι ή όταν το ψάρεμα είναι αρκετά βαθύ και οι βολές μας μακρινές. Τις άλλες όμως εποχές όπου τα ψαρέματα ρηχαίνουν το όπλο αυτό είναι αρκετό δύσκολο-μετακίνητο και άβολο κι έτσι ένα μουλινέ έρχεται να προστεθεί στο ήδη υπάρχον 90άρι ταϊτινό όπου το καρτέρια και οι μακρινές βολές γίνονται από αυτό.
Τα χρόνια περνούν, τα ψάρια δυσκολεύουν αλλά και λιγοστεύουν. Ένα μεγάλο οπλοστάσιο έχει μαζευτεί με όπλα όλων των ειδών και όλων των δυνατοτήτων. Ανάλογα με τις υπάρχουσες συνθήκες, την εποχή, τους τόπους και τα ψάρια που συναντάμε, επιλέγουμε το βασικό όπλο που κρατάμε στο χέρι μας καθώς επίσης το δεύτερο ή και τρίτο εφεδρικό που κρεμιέται στη σημαδούρα.
Βρισκόμαστε στα μέσα του χειμώνα και περιμένοντας την άνοιξη να έρθει έχουμε να παρατηρήσουμε τα εξής: Οι εξορμήσεις μας είναι λιγοστές και πολλές φορές κοντινές και σύντομες. Τα νερά αρκετά κρύα και πολλές φορές θολά. Η χοντρή στολή δεν μας αφήνει περιθώρια για βαθιές βουτιές. Αν δεν ασχοληθούμε με το ρηχό παράκτιο καρτέρι για λαβράκια και κεφάλους, τότε η τεχνική του ψαχτηριού είναι η πλέον κατάλληλη.
Τα ψάρια βρίσκονται αρκετά ρηχά και είναι η μοναδική περίοδος του χρόνου που μπορούμε να τα συναντήσουμε είτε βραχωμένα, είτε να τρυπώνουν κάτω από το βράχο.
Όμως δεν είναι τα πράγματα τόσο εύκολα όσο ήταν κάποτε. Τα ψάρια ξέρουν να τρυπώνουν αρκετά καλά. Πάνε και βρίσκουν το πιο σκοτεινό και το πιο περίεργο μέρος να σταθούν. Σπάνια εκεί χωράει κάποιο μεγάλο όπλο. Είναι η περίπτωση που το μικρό όπλο θα μας φανεί κάτι παραπάνω από απαραίτητο. Όσο πιο μικρό είναι, τόσο πιο ευκίνητο και πιο εύχρηστο.
Αν μιλάμε για αεροβόλο, ένα 50άρι είναι αρκετά βολικό, ενώ αν έχουμε και μικρότερο μπορεί να μας φανεί χρήσιμο σε κάποιες περιπτώσεις. Δεν χρειάζεται να είναι αρκετά δυνατό, αφού τα ψάρια που κυνηγάμε είναι ως επί το πλείστον άσπρα και κυρίως σαργοί, σηκιοί, κέφαλοι, μελανούρια, σάλπες, κακαρέλοι.
Αν δούμε κάποιο μεγάλο μαύρο τότε βλέπουμε τι μπορούμε να κάνουμε με κάποιο δυνατότερο όπλο ή χρησιμοποιούμε τη μεγάλη σκάλα αν το αεροβόλο μας έχει ταχύτητες. Αν μιλάμε για λαστιχοβόλο, τότε θα πρέπει να είναι αρκετό μικρό με μήκος σωλήνα 50 εκ. και κάτω. Η βέργα 6άρα ή το πολύ 6,25 και τα λάστιχα αρκετά μαλακά. Η βέργα θα πρέπει να εξέχει ελάχιστα από την κεφαλή, έτσι ώστε το όπλο μας να είναι πιο ευκίνητο.
Αν θέλουμε, επειδή οι βολές όλες είναι πολύ κοντινές και μάλιστα τα ψάρια είναι σχεδόν ακουμπητά στο βράχο, μπορούμε να μικρύνουμε λίγο την απόσταση από τον πείρο του φτερού, κόβοντάς τη λίγο και λιμάροντάς τη ξανά για να φτιάξει μύτη, για να μπορεί να ανοίγει πιο εύκολα το φτερό. Επίσης μπορούμε να μικρύνουμε και λίγο το φτερό.
Αν δεν χρησιμοποιήσουμε ταϊτινή βέργα τότε μπορούμε να προσαρμόσουμε στο σπείρωμα της βέργας μια πεντάαινα. Η πεντάαινα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη όταν τα ψάρια είναι νευρικά ή όταν ψαρεύουμε σε μέρη με κατρακύλια.
Σε περίπτωση που δούμε κάποιο ιδιαίτερα μεγάλο ψάρι, τότε βάζουμε το όπλο στη δεύτερη σκάλα και σημαδεύουμε σε κάποιο καίριο σημείο ώστε να το κρατήσουμε. Στη συνέχεια θα κατέβουμε με ένα δυνατότερο όπλο να του κάνουμε την τελειωτική βολή. Εννοείται ότι τότε θα έχουμε το κλιπσάκι της σημαδούρας πάνω στο μικρό όπλο όπου το σχοινί αυτό θα λειτουργεί κάπως σαν το μουλινέ. Το σχοινί αυτό το έχουμε τεντωμένο για να μην τρυπώσει το ψάρι κάπου σε χειρότερο σημείο.
Υπάρχουν κάποιοι που έχουν συνδεδεμένο το υποβρύχιο κυνήγι με τη βαθιά μόνο βουτιά και το μακρύ και δυνατό όπλο. Γι’ αυτούς όλα τα παραπάνω ίσως φανούν ανοησίες. Όμως για την πλειοψηφία των ψαροκυνηγών πιστεύω ότι είναι χρήσιμα και ιδιαίτερα στους νέους. Γιατί θα πρέπει οι νέοι ψαροκυνηγοί να μάθουν ότι για να καταφέρουν να βγάζουν ψάρια θα πρέπει να μάθουν να ψαρεύουν σωστά και όχι να βουτούν μόνο βαθιά και να εξοπλίζονται με τα πιο δυνατά όπλα. Και το κυριότερο να μην ξεχνούν, ότι η σωματική τους ακεραιότητα δεν ισοσταθμίζεται ποτέ και σε καμία περίπτωση ακόμα και με το μεγαλύτερο κι εκλεκτότερο θήραμα που ονειρεύονται.