Ψαροτουφεκο
Ρηχό Ψάρεμα – Ουτοπία ή Πραγματικότητα;
Είναι γεγονός ότι τα ψάρια έχουν λιγοστέψει σημαντικά στη ρηχή παράκτια ζώνη. Αυτό είναι κάτι που το διαπιστώνουμε καθημερινά στα ψαρέματά μας ενώ οι πιο παλιοί, που είχαμε ψαρέψει τις ίδιες περιοχές αρκετά χρόνια πριν, έχουμε ακόμα μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα.
Ο ροφός που σε κοίταζε έξω από το θαλάμι του, οι σηκιοί που μπαινόβγαιναν κάτω από έναν βράχο ή μια πλάκα, οι σαργοί που τρύπωναν κάτω από μια πέτρα, τα χαράκια με τα ψάρια που τα έπαιρνες διπλοβολές και τριπλοβολές, οι κέφαλοι και οι σάλπες που σε χάζευαν, οι συναγρίδες και τα μαγιάτικα που ερχόντουσαν να κουτουλήσουν την άκρη της βέργας σου μάλλον έχουν περάσει ανεπιστρεπτεί.
Η κίνηση ή πιο συγκεκριμένα το τρόμαγμα των ψαριών στη θέα του ψαροκυνηγού και η μετακίνησή τους σε βαθύτερα νερά είναι η σημερινή πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα που από τη μια συρρικνώνει τους ψαροκυνηγούς αφού δύσκολα καταφέρνουν να δουν αξιόλογο θήραμα στη βέργα τους και από την άλλη τους οδηγεί σε ένα μεγάλο βάθος που πριν από μια δεκαετία θα το θεωρούσαμε αφύσικο. Έτσι τα τριάντα και σαράντα μέτρα είναι κάτι το φυσιολογικό ενώ ακούς για ψαρέματα σε ακόμη μεγαλύτερα βάθη.
Για να πραγματοποιηθεί αυτό σίγουρα χρειάζεται εξοπλισμός, γνώσεις, εξάσκηση κι εμπειρία. Ο εξοπλισμός είναι κάτι που εύκολα αποκτάται, αν και στις μέρες μας το οικονομικό κομμάτι είναι ιδιαίτερα ευπαθές. Οι γνώσεις που κάποτε ήταν δυσεύρετες τώρα δίνονται απλόχερα τόσο μέσα από τον ειδικό τύπο, όσο και από το internet και τις σχολές ελεύθερης κατάδυσης. Η εξάσκηση είναι κάτι που αφήνεται στην επιλογή του κάθε ενδιαφερόμενου αφού αυτός ξέρει τον ελεύθερο χρόνο του και καθορίζει το πλάνο των βουτιών του. Η εμπειρία τέλος είναι κάτι που θα έρθει από τα συνεχόμενα ψαρέματα και την ενασχόλησή μας με το υποβρύχιο κυνήγι. Γιατί εδώ μην ξεχνάμε ότι άλλο είναι το καταφέρνω να βουτώ στα σαράντα μέτρα κι άλλο καταφέρνω να πάρω ψάρι από τα σαράντα μέτρα. Σε όλα αυτά ευνόητο είναι ότι πρέπει να προσθέσουμε το θέμα ασφάλεια που είναι ο πρωταρχικός μας στόχος και στη συνέχεια ακολουθούν τα ψάρια και το ψάρεμα.
Σκεπτόμενοι τα παραπάνω δικαίως θα αναρωτηθούμε. Το ρηχό ψάρεμα μπορεί να μας δώσει σήμερα ψάρια ή είναι μια ουτοπία να πραγματοποιηθεί;
Πολλοί, ιδιαίτερα οι νέοι, θα βιαστούν να απαντήσουν ότι τέρμα οι ρηχαδιές αφού δεν έχουν ψάρια. Μια απάντηση που την δικαιολογούμε εν μέρει αλλά δεν είναι η σωστή. Οι ρηχαδιές εξακολουθούν να έχουν ψάρια φθάνει να ξέρεις να τα αναζητήσεις σωστά!
Έχοντας αρκετά χρόνια στο ενεργητικό μου ως υποβρύχιος ψαράς κι έχοντας δει και ζήσει άλλες εποχές, που δεν πιστεύω ότι θα ξαναγυρίσουν πίσω, πέρασα μέσα από πολλές και διαφορετικές τεχνικές ψαρέματος. Ο τρόπος προσέγγισης των ψαριών συνεχώς τροποποιόταν έτσι ώστε κάθε φορά να βρεθεί ο πλέον κατάλληλος. Τα ψάρια κάθε φορά μπορεί να προσαρμοζόντουσαν στις υπάρχουσες καταστάσεις όμως και ο ψαροκυνηγός που ήθελε να συνεχίσει να έχει επιτυχίες έπρεπε να προσαρμοστεί κι αυτός στα δεδομένα αυτά. Ρηχό ψαχτήρι, βολή στο φτερό, ρηχό καρτέρι, ψάρεμα στην τρύπα, πλανάρισμα, βαθύ καρτέρι, συρτό, ψάρεμα σε μεσοπέλαγες ξέρες, απέραντο γαλάζιο διαδεχόταν το ένα το άλλο.
Υπήρχαν εποχές που ένας τρόπος ήταν αρκετός για να σου δώσει έναν πλούσιο μεζέ. Συνήθως αυτό γινόταν όταν η τεχνική ήταν καινούρια στη συγκεκριμένη πάντα περιοχή. Γρήγορα όμως μαθαινόταν από τα ψάρια κι έπρεπε να τροποποιηθεί. Ο ψαράς που ήταν ανοικτόμυαλος έκανε τις πρέπουσες προσαρμογές κι εξακολουθούσε να παίρνει ψάρια. Ο ψαράς όμως που έμενε κολλημένος στην υπάρχουσα τεχνική, που έτυχε να του δώσει αρκετά ψάρια, δεν είχε τις ανάλογες επιτυχίες. Οι ψαριές του έφθιναν συνεχώς κι ευτυχώς που υπήρχαν κάποιες αναλαμπές που του στήριζαν το ηθικό και τον έσπρωχναν να συνεχίσει.
Σήμερα τα πράματα έχουν αλλάξει πολύ σε σχέση με αυτά που επικρατούσαν πριν μια εικοσαετία ή και ακόμη περισσότερο. Θυμάμαι το 80 που με το πενηντάρι όπλο και βουτώντας σε βάθη ούτε δυο μέτρα διάλεγες τα ψάρια. Σαργοί, σηκιοί, σκαθάρια, κέφαλοι, σάλπες, λαβράκια όλα έβοσκαν εκεί που έσκαγε το κύμα. Τις περισσότερες φορές δεν απαιτείτο ούτε βουτιά. Από την επιφάνεια διάλεγες το θήραμά σου και πάταγες απλώς τη σκανδάλη. Οι ροφοί, οι στήρες, οι συναγρίδες και οι σφυρίδες που κυκλοφορούσαν λίγο πιο κάτω δεν σε απασχολούσαν γιατί το μεζέ σου τον είχες εύκολο και σίγουρο.
Σκηνές που μόνο σε ενυδρείο μπορείς να τις συναντήσεις και που τις κρατάς για να τις διηγήσε στα παιδιά σου κι αργότερα στα εγγόνια σου. Τώρα όλα είναι σε κίνηση κι εγρήγορση. Ο φόβος και η ανασφάλεια κυριεύει τα πάντα και με τη θέα του ψαροκυνηγού από μακριά τα ψάρια εξαφανίζονται. Θα πρέπει ο ψαροκυνηγός να ανακαλύψει σημεία όπου τα ψάρια δεν έχουν έντονη την φιγούρα του. Σημεία δηλαδή αρκετά μακρινά, απλησίαστα από το ευρύ κοινό, βαθιά για να μην είναι προσβάσιμα και σε τόπους μυστήριους. Τα βράχια και οι αποχές δεν δίνουν τώρα ψάρια. Θέλει να βρεις σήκωμα στην αμμούδα ή φρύδι στο κατέβασμα το οποίο δεν είναι στην πρώτη κι εμφανή αποχή.
Πως τότε οι ρηχαδιές μπορούν να μας δώσουν ψάρια; Η απάντηση είναι με συστηματικό ψάρεμα, παρατήρηση και συνεχείς εναλλαγές των τρόπων ψαρέματός μας.
Η γνώση μιας συγκεκριμένης περιοχής, τόσο του βυθού όσο και της συμπεριφοράς των ψαριών που ζουν και κινούνται εκεί, μαζί με την εμπειρία που έχουμε αποκτήσει από τη συνεχή ενασχόλησή μας με το υγρό στοιχείο μας ωθούν στα ψάρια αλλά και στον τρόπο προσέγγισής τους.
Μεγάλα μονόπετρα σε ελάχιστο βάθος μπορεί να κρύβουν την έκπληξη. Μια πρόχειρη ματιά δεν θα μας δώσει κανένα αποτέλεσμα. Θα χρειαστεί να βάλουμε το μυαλό μας και να σκεφτούμε όπως το ψάρι για να μπορέσουμε να ανακαλύψουμε που βρίσκεται κρυμμένο. Μια εσοχή που δεν φαίνεται με πρώτη ματιά, μια τρύπα επάνω σε στροφή, μια σχισμή στην οροφή ή στον πάτο, μια χαραμάδα στο πουθενά και το ψάρι είναι ακίνητο περιμένοντάς μας να απομακρυνθούμε. Εκεί θα πρέπει να δώσουμε όλες μας τις ικανότητες και τις εφευρετικότητες προκειμένου να καταφέρουμε να το ξετρυπώσουμε και να το περάσουμε στην ψαροβελόνα μας.
Σίγουρα δεν είναι εύκολη υπόθεση. Οι δυσκολίες πολλές που γίνονται ακόμα περισσότερες αν είμαστε προσαρμοσμένοι μόνο στο ψάρεμα με βολές στο φτερό σε βαθιά κομμάτια και καρτέρια. Εδώ ο ψαχτηράκιας υπερέχει και οι γνωρίζοντες καλά την τεχνική αυτή θα καταφέρουν μετά από αρκετή ώρα να έχουν μια ικανοποιητική ψαριά.
