Καθετη-Τσαπαρι
Τσαπαρί: Γνωριμία, Τρόπος Ψαρέματος και Παραλλαγές
Το τσαπαρί είναι μία παραδοσιακή τεχνική ψαρέματος που ξεκίνησε με αρματωσιές που έφεραν φτερά γλάρου στα αγκίστρια κι εξελίχθηκε με πολύπλοκες κατασκευές. Η φιλοσοφία και ο σκοπός της είναι να προσελκύσει τα διάφορα ψάρια στα αγκίστριά μας και ας μην είναι δολωμένα, από το «στόλισμα» μόνο των αγκιστριών και την κίνηση της αρματωσιάς στο νερό. Η ψευδαίσθηση που δημιουργεί καθώς αυτή κινείται, δηλαδή ένα μικρό κοπάδι από ψαράκια που τρέχουν να σωθούν, είναι ικανή να μας δώσει αρκετά ψάρια.
Η κίνηση αυτή προσελκύει ιδιαίτερα τα κυνηγιάρικα και τα αφρόψαρα και τα ωθεί να επιτεθούν με μανία. Σαβρίδια, σκουμπριά, κολιοί, γόπες, κοκάλια είναι οι πλέον «πιστοί επισκέπτες» των τσαπαριών. Φυσικά δε λείπουν και οι εκπλήξεις όπως τα μανάλια, οι παλαμίδες και τα μουσμούλια, ενώ αν κατέβουμε χαμηλότερα στο βυθό θα τα «τιμήσουν» δράκαινες, μπαλάδες, χάνοι και λυθρίνια. Αν μάλιστα αποφασίσουμε να το χρησιμοποιήσουμε και δολωμένο, αποτελεί μια εναλλακτική πρόταση καθετής που δουλεύει θαυμάσια, ιδιαίτερα σε βαθιά νερά.
Εποχές
Το τσαπαρί είναι μια τεχνική που μπορεί να ψαρέψει όλες τις εποχές του χρόνου, αλλά τους καλοκαιρινούς και τους πρώτους φθινοπωρινούς μήνες αποδίδει τα μέγιστα. Είναι η εποχή που τα ψάρια έχουν γεννήσει και ορμούν με μανία να φάνε το κάθε τι που μοιάζει με μικρόψαρο. Άλλωστε και τα νερά είναι γεμάτα με μικρόψαρα και το θεωρούν κάτι δεδομένο και οικείο μπροστά τους.
Ώρες
Το πρωί νωρίς μέχρι και δυο ώρες αφού φέξει κι ένα δίωρο πριν το σούρουπο, αποτελούν τις καλύτερες ώρες για το ψάρεμά του. Είναι οι ώρες εκείνες που τα αφρόψαρα κυνηγούν περισσότερο, χωρίς να βλέπουν την παγίδα που τους κρύβουμε. Βέβαια αυτό ισχύει μέχρι ένα ορισμένο βάθος, γιατί από εκεί και κάτω οι ώρες -από ότι έχει δείξει η πράξη- δεν παίζουν ιδιαίτερο ρόλο. Σε βάθη πάνω από 100 μέτρα μπορούμε να βγάλουμε εύκολα ψάρια ακόμη και το μεσημέρι.
Τόποι
Ο κάθε ψαράς γνωρίζει την περιοχή και τους τόπους καλύτερα από τον καθένα κι εκεί που συχνάζουν τα διάφορα ψάρια που αναζητούμε με τη συγκεκριμένη τεχνική, εκεί πηγαίνει να τα ψαρέψει. Συνήθως πρόκειται για κομμάτια που βρίσκονται μέσα σε λάσπη, φυκιάδες, τροκάδα, απότομα κατεβάσματα. Χωρίς να είναι τα ψάρια «αγκυροβολημένα» στα σημεία αυτά, μιας και μετακινούνται συνεχώς, υπάρχουν πολλές πιθανότητες να τα συναντήσουμε. Το βυθόμετρο θα μας οδηγήσει με ακρίβεια στο συγκεκριμένο σημείο και η αρματωσιά μας θα αναλάβει να τα αναζητήσει με αξιώσεις.
Εξοπλισμός
Αν και το τσαπαρί μπορεί να ψαρευτεί και στο χέρι, εμείς θα σας προτείναμε να δοκιμάσετε με καλάμι, μιας και είναι πολύ πιο ξεκούραστο κι εύκολο. Το μεγάλο μήκος του καλαμιού θα μας επιτρέψει να χρησιμοποιήσουμε και μεγάλου μήκους αρματωσιές, ή ακόμα και δυο αρματωσιές μαζί, ενωμένες μεταξύ τους. Ο μηχανισμός μας πρέπει να είναι αρκετά μεγάλος για να μαζεύουμε γρήγορα και δυνατός, ενώ στα πολύ βαθιά νερά το πλέον ξεκούραστο για εμάς θα ήταν να χρησιμοποιήσουμε ηλεκτρικό μηχανισμό, αν φυσικά έχουμε την οικονομική δυνατότητα να τον αποκτήσουμε.
Γενικά, είναι καλό να έχουμε στην κατοχή μας αρματωσιές με διαφορετικά χαρακτηριστικά, και να χρησιμοποιούμε αυτήν που ενδείκνυται για το βάθος, αλλά και για τα ψάρια που βλέπουμε κάθε φορά στο βυθόμετρό μας. Για παράδειγμα, αν δούμε γόπες, θα χρησιμοποιήσουμε αρματωσιές με μικρά αγκίστρια και σχετικά λιτές, ενώ αν δούμε σκουμπριά, κολιούς, αρματωσιές με μεγάλα αγκίστρια κι αρκετά προσελκυστικά πάνω τους.
Τρόπος ψαρέματος
Έχοντας δει στην οθόνη του βυθομέτρου τα ψάρια, σταματάμε από πάνω τους και προσπαθούμε να ρίξουμε την αρματωσιά μας ακριβώς μέσα στο κέντρο του κοπαδιού. Αν το βυθόμετρό μας είναι σωστά τοποθετημένο και δεν υπάρχει έντονο ρέμα, θα παρατηρήσουμε την κάθοδο της και στην οθόνη. Όταν φθάσει στο κοπάδι, το πιο πιθανό είναι να σταματήσει από τα ψάρια τα οποία της έχουν ορμήσει. Μόλις διαπιστώσουμε το σταμάτημα, δεν έχουμε να κάνουμε τίποτε άλλο από το να μαζέψουμε την αρματωσιά μας και να την ξεψαρίσουμε.
Τι να προσέξουμε – Συμβουλές
Αν σε έναν τόπο πιάσαμε μερικά ψάρια και στη συνέχεια έκοψαν να τσιμπούν, τότε πάμε σε άλλο σημείο πιο κάτω, με πιο άφοβα ψάρια, γιατί τα συγκεκριμένα μάλλον πονήρεψαν και καταλαβαίνουν την παγίδα.
Όταν η αρματωσιά μας περνά από το κοπάδι χωρίς να σταματήσει, τότε με συνεχόμενα ανεβοκατεβάσματα κοντά στα ψάρια, προσπαθούμε να τα προσελκύσουμε και να τα παρακινήσουμε να τσιμπήσουν. Λίγο δόλωμα στα αγκίστρια όταν δούμε τα ψάρια εντελώς ανόρεκτα ίσως κάνει τη διαφορά.
Όταν ανεβάζουμε ψάρια στο σκάφος, προσπαθούμε να τα ξεψαρίσουμε με προσοχή, χωρίς να μπερδευτούν τα παράμαλλα και αναγκαστούμε να αντικαταστήσουμε την αρματωσιά μας. Συνήθως, τα παράμαλλα του τσαπαριού είναι αρκετά κοντά και δε μπλέκονται εύκολα.
Πολλές φορές είναι προτιμότερο να ανεβάζουμε την αρματωσιά μας με όσα ψάρια έχουν πιαστεί πάνω της και να μην περιμένουμε και άλλα, γιατί τα πιασμένα ψάρια θα μπερδέψουν την αρματωσιά μας καθώς την ανεβοκατεβάζουμε.
ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ
Α. Καθετή με δολωμένο τσαπαρί
Πρόκειται για έναν εύκολο, πρακτικό κι αποτελεσματικό τρόπο ψαρέματος. Εδώ στην καθετή μας δε χρησιμοποιούμε μια συνηθισμένη αρματωσιά αλλά ένα τσαπαρί του εμπορείου. Το τσαπαρί αυτό το δολώνουμε κανονικά και το ψαρεύουμε όπως ακριβώς θα ψαρεύαμε και με την απλή και συνηθισμένη αρματωσιά μας. Τα αποτελέσματα εκπληκτικά αφού τα ψάρια που θα πιαστούν είναι και πολλαπλάσια και ποικίλα.
Η αντικατάσταση αυτή του τσαπαριού στην αρματωσιά, μας δίνει πολλά πλεονεκτήματα απέναντι στην κλασσική καθετή που αξίζει να τα αναφέρουμε περιληπτικά. Πρώτα από όλα αποτελεί μια εύκολη λύση αφού δεν χρειάζεται να αρματώσουμε την καθετή μας. Παίρνουμε ένα έτοιμο τσαπαρί του εμπορείου και το τοποθετούμε στη μάνα μας με τη βοήθεια μιας παραμάνας. Σε ελάχιστα δευτερόλεπτα είμαστε έτοιμοι για ψάρεμα. Δεύτερο έχουμε πολλά αγκίστρια μαζί. Ενώ σε μια απλή αρματωσιά έχουμε δυο ή τρία αγκίστρια εδώ έχουμε πολύ περισσότερα. Αυτό αυτομάτως αυξάνει τις πιθανότητες να ανεβάσουμε συγχρόνως πολλά ψάρια μαζί και φαίνεται η αποτελεσματικότητα και το πλεονέκτημα χαρακτηριστικά όταν πέσουμε σε κοπαδιαστά ψάρια όπως οι γόπες, τα μουσμούλια, τα σαυρίδια, τα σκουμπριά και οι κολιοί.
Δεν πιάνουμε ψάρια μόνο όσο είναι σταματημένη η καθετή μας αλλά και στο ανέβασμα και κατέβασμά της. Είναι πολύ χαρακτηριστικό το σταμάτημα της καθόδου όταν περάσει το τσαπαρί μας μέσα από κοπαδιαστά ψάρια αλλά και η αύξηση του βάρους στο ανέβασμα για τον ίδιο ακριβώς λόγο.
Ακόμη και αν φαγωθούν τα δολώματα που έχουμε τοποθετήσει στα αγκίστρια μας αυτά εξακολουθούν να ψαρεύουν στη συνέχεια και σκέτα όπως ακριβώς και ένα απλό τσαπαρί. Μπορούμε να πιάσουμε και τα ψάρια που πιάναμε με την απλή αρματωσιά μας αλλά και αφρόψαρα. Έτσι η ποικιλία των ψαριών μεγαλώνει και μπορούμε στην ίδια ριξιά να έχουμε λυθρίνι, χάνο, μπαλά, γόπα και σαυρίδι συγχρόνως. Με το δολωμένο τσαπαρί δεν ψαρεύουμε μόνο βυθό αλλά και σε οποιοδήποτε βάθος πιστεύουμε ή διαπιστώσουμε ότι υπάρχουν ψάρια. Έτσι η παρακολούθηση του βυθομέτρου καλό είναι να γίνεται ώστε να ξέρουμε κάθε φορά που θα σταματήσουμε την κάθοδο.
Εδώ δεν χρειάζεται να γεμίσουμε το αγκίστρι μας με δόλωμα για να πιάσουμε ψάρι αλλά και δεν μας απασχολεί να είναι αυτό εκλεκτό κι εξειδικευμένο. Μια απλή γαριδούλα που την κόβουμε σε μικρά κομμάτια κι αυτό ήταν όλο. Επίσης δεν χρειάζεται να δολώσουμε το αγκίστρι μας καλλιτεχνικά. Το μόνο που κάνουμε είναι να τοποθετήσουμε ένα μικρό δολωματάκι στο αγκίστρι μας και τελειώσαμε αφού το δόλωμα είναι το συμπλήρωμα και όχι το ζητούμενο.
Τέλος μας γλιτώνουν από τα μπερδέματα. Τα μικρά παράμαλλα του τσαπαριού δεν δημιουργούν τα στριψίματα που έχουν τα μακριά παράμαλλα της απλής αρματωσιάς κι έτσι με ένα τσαπαρί μπορούμε να βγάλουμε πολλές φορές ακόμη και όλο το ψάρεμά μας.
Μειονεκτήματα
Βέβαια θα μας πείτε γιατί να μην καταργήσουμε την απλή καθετή και να ψαρεύουμε όλοι με τσαπαρί. Βλέπετε έχει και αυτό κάποια μειονεκτήματα απέναντι στη κλασσική μας καθετή που καλό είναι να τα γνωρίζουμε. Στο τσαπαρί θα απευθυνθούμε σε όλα τα ψάρια ενώ στην κλασσική καθετή στα ψάρια που εμείς επιθυμούμε αρματώνοντας ανάλογα την αρματωσιά μας. Μια αρματωσιά τσαπαριού είναι προκατασκευασμένη έτοιμη. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να επιλέξουμε την κατάλληλη. Στην κλασσική καθετή η αρματωσιά φτιάχνεται από εμάς κι έχει πάνω της το προσωπικό μας στοιχείο. Τα φιλύποπτα και πονηρεμένα ψάρια δύσκολα πηγαίνουν πάνω στο τσαπαρί. Αυτά θέλουν αρματωσιές εξειδικευμένες που μόνο εμείς μπορούμε να κατασκευάσουμε. Βέβαια αυτό δεν είναι απόλυτο αφού έχει τύχει πολλές φορές να βγάλουμε μεγάλα λυθρίνια, κακαρέλους, σκαθάρια που δεν θεωρούνται χαζά ψάρια. Τέλος το τσαπαρί για να δουλέψει θέλει ένα βάθος τουλάχιστον είκοσι με εικοσιπέντε μέτρα. Σε ρηχότερα νερά δεν λειτουργεί σωστά και για αυτό δεν χρησιμοποιείται.
Τρόπος ψαρέματος
Για να δούμε και πως θα ψαρέψουμε καθετή με το τσαπαρί. Απλά δολώνουμε τα αγκίστρια του με κάποιο εύκολο και πρακτικό δόλωμα όπως είναι η γαρίδα και αμολάμε την αρματωσιά μας να φθάσει στο βυθό. Εκεί περιμένουμε για λίγο να δούμε και να αισθανθούμε τσιμπιά. Αν καταλάβουμε κάτι καρφώνουμε και περιμένουμε συνήθως και άλλη τσιμπιά και άλλο κάρφωμα προτού σηκώσουμε. Τα αγκίστρια μας είναι πολλά κι έχουμε τα περιθώρια χρόνου προκειμένου να ανεβούμε με περισσότερα από ένα ψάρια. Αν δεν πάρουμε τσιμπιά για κάποιο μικρό χρονικό διάστημα τότε μπορούμε να ανέβουμε λίγο ψηλότερα και να περιμένουμε εκεί για τσιμπιά.
Ιδιαίτερα χρήσιμο θα μας φανεί το βυθόμετρο. Η παρακολούθησή του θα μας οδηγεί κάθε φορά στο σωστό βάθος. Έτσι αν παρατηρήσουμε κάπου ψηλά ψάρια σταματάμε σε αυτό το ύψος την αρματωσιά μας ενώ αν δεν υπάρχει τίποτα ένδειξη κατεβαίνουμε βυθό και περιμένουμε όπως στην κλασσική καθετή. Πολλές φορές κάποια σταματήματα της αρματωσιάς μας στην κάθοδο ίσως μας δώσουν τσιμπήματα και ψάρια ενώ και κάποια σταματήματα στο ανέβασμα ειδικά όταν δεν έχουμε κάτι αξιόλογο είναι καλό να γίνονται.
Αν είμαστε δυο ψαράδες στο σκάφος μπορούμε να ψαρέψουμε με διαφορετικούς τρόπους, κλασσική αρματωσιά και τσαπαρί και ανάλογα με τον τρόπο που αποδίδει να αλλαχτεί στη συνέχεια ο τρόπος ψαρέματος του ενός. Αν είμαστε μόνοι τότε ρίχνουμε ένα καλάμι με απλή αρματωσιά κι ένα με τσαπαρί και πράττουμε ανάλογα στη συνέχεια.
Πολλές φορές με ελαφρύ κυματάκι το άφημα του καλαμιού στη βάση του σκάφους και το ανεβοκατέβασμα του δολωμένου τσαπαριού με τον κυματισμό αποδίδει καρπούς με γεμάτες αρματωσιές.
Επιλογή τσαπαριού για να χρησιμοποιηθεί για καθετή
Μπορεί όλα τα τσαπαριά να μπορούν να χρησιμοποιηθούν για καθετή, όμως επειδή εμάς μας ενδιαφέρει και η αποτελεσματικότητα που θα έχουν, για αυτό όταν είναι να τα επιλέξουμε για τη συγκεκριμένη χρήση καλό είναι να κοιτάξουμε να έχουν κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Κοφτερά και λιτά αγκίστρια κατάλληλου μεγέθους και αριθμού 5-7 συνήθως σε λεπτά παράμαλλα τα πιο σημαντικά.
Αν τα αγκίστρια δεν είναι κοφτερά τότε η αποτελεσματικότητα του τσαπαριού μειώνεται σημαντικά. Θέλουμε κι εδώ όπως και στην καθετή αγκίστρια που να καρφώνουν και να κρατούν το ψάρι και όχι απλά αγκίστρια. Το μέγεθος που έχουν τα αγκίστρια στο τσαπαρί μας έχει αποδεικτεί ότι παίζει σημαντικό ρόλο στην επιτυχία μας. Μεγάλα αγκίστρια δεν μας κάνουν εκτός κι αν ψαρεύουμε κάτι εξειδικευμένα. Τα μικρά αγκίστρια είναι πλεονέκτημα και είναι το πρώτο που θα κοιτάξουμε στο τσαπαρί μας. Τα μικρά αγκίστρια θα πιάσουν και την γόπα και την τσέρουλα αλλά και το λυθρίνι. Επίσης δεν χρειάζεται να έχουν πολλά παρελκόμενα πάνω τους. Ένα μικρό φτεράκι είναι αρκετό αφού θα χρησιμοποιήσουμε και δόλωμα. Άρα τα τσαπαριά με τα μεγάλα ομοιώματα ψαριών, γαρίδας και καλαμαριού δεν μας κάνουν εδώ κι αναζητούμε τα λιτά.
Όπως και στην απλή αρματωσιά που την αρματώνουμε με λεπτές πετονιές έτσι κι εδώ θέλουμε τόσο τα παράμαλλά μας όσο και η υπόλοιπη αρματωσιά να είναι με λεπτές πετονιές και όχι με χοντρές. Αν μάλιστα είναι και τα παράμαλλα αόρατα τότε είναι ακόμη καλύτερα. Ο αριθμός των παράμαλλων που θα έχει το τσαπαρί μας δεν πρέπει να είναι ούτε πολύ μικρός αλλά ούτε και πολύ μεγάλος. Πέντε μέχρι και επτά αγκίστρια είναι ικανοποιητικός αριθμός για το ψάρεμα που επιθυμούμε αφού και δολώνονται εύκολα και μπορούν να πιάσουν και αρκετά ψάρια συγχρόνως.
Β. Τσαπαρί με Inchiku
Πρόκειται για μια παραλλαγή του απλού τσαπαριού η οποία αποδίδει τα μέγιστα σε βαθιά ψαρέματα. Σε βάθη μεγαλύτερα από 100 μέτρα όλοι μας όσοι ασχολούμαστε με τις τεχνικές του inchiku και του slow συναντάμε κοπαδιαστά αφρόψαρα όπως σκουμπριά, κολιούς, μεγάλα σαυρίδια που αρπάζουν τους πλάνους μας. Βέβαια εκεί πιάνουμε ένα μόνο ψάρι κι όχι περισσότερα. Το να χρησιμοποιήσουμε τσαπαρί είναι μια λύση. Επειδή όμως μας ενδιαφέρει και το καλό ψάρι που ενδεχομένως υπάρχει στην περιοχή προσπαθούμε να συνδυάσουμε και τα δυο. Έτσι σε ένα τσαπαρί τοποθετούμε αντί για μολύβι έναν πλάνο.
Για να λειτουργήσει ο συνδυασμός αυτός αρμονικά, θα πρέπει το τσαπαρί μας να είναι κατασκευασμένο με χοντρά υλικά, δηλαδή η μάνα να είναι τουλάχιστον 0,45 χιλιοστά. Αυτό απαιτείται για να έχει η συγκεκριμένη πετονιά την αντοχή να αντέξει το βάρος ενός μεγάλου ψαριού. Αν εξασφαλίσουμε αυτό, τότε θα δέσουμε στο τελείωμα της αρματωσιάς ένα σχετικά βαρύ πλάνο και θα είμαστε έτοιμοι για αναζήτηση ψαριών διαφορετικών μεγεθών.
Ο τρόπος ψαρέματος απλός. Το βυθόμετρο κι εδώ θα μας οδηγήσει στα ψάρια που θα επιχειρήσουμε να ρίξουμε κοντά τους. Συνήθως αυτά αρπάζουν την αρματωσιά μας στο κατέβασμα, κι εκεί που το νήμα ξετυλιγόταν από το μηχανισμό μας, ξαφνικά το βλέπουμε να σταματά χωρίς να έχει πάρει τα απαιτούμενα μέτρα. Εκείνη τη στιγμή αρκεί ένα χαλαρό κάρφωμα για να φορτώσει η αρματωσιά μας με ψάρια.
Αν δεν σταματήσει ή δεν πάρουμε την παραμικρή τσιμπιά, τότε δουλεύουμε την αρματωσιά μας όπως θα κάναμε αν είχαμε μόνο το inchiku πάνω της, προσπαθώντας να προσελκύσουμε τα ψάρια κοντά σε αυτήν. Επίσης μη ξαφνιαστείτε αν νιώσετε ξαφνικά κάποιο μεγάλο κεφάλι και μια έντονη αντίσταση, αφού είναι πολύ πιθανό να έχει πιαστεί στον πλάνο σας ή ακόμη και σε κάποιο «φτεράκι» του τσαπαριού ένα μεγάλο ψάρι, όπως πχ. μια συναγρίδα, ένα φαγκρί, μια παλαμίδα, ή ένα ρίκι που κυνηγούσε κι αυτό τα αφρόψαρα. Εδώ χρειάζεται προσεκτικό ανέβασμα της αρματωσιάς μας, γιατί δεν έχει τα «κουράγια» που έχει μια απλή αρματωσιά για inchiku. Τέλος μη ξεχνάμε την απόχη που πρέπει να είναι πάντα ετοιμοπόλεμη για να φέρει με ασφάλεια το ψάρι στο σκάφος μας.
Γ. Τσαπαροσυρτή
Τεχνική που εφαρμόζεται σε ρηχά σχετικά νερά ή στα βαθιά όταν τα ψάρια κυνηγούν κοντά στην επιφάνεια. Εδώ συνδυάζουμε το τσαπαρί με τη συρτή αφρού. Ο τρόπος σχετικά εύκολος κι απλός.
Με το σκάφος να κινείται με μικρή ταχύτητα, αμολάμε το τσαπαρί ώστε να απομακρυνθεί αρκετά πίσω μας, τουλάχιστον 30 μέτρα. Στη συνέχεια κρατώντας σταθερή τη μάνα σέρνουμε αυτό όπως μια ελαφριά συρτή αφρού. Η διαφορά μας είναι ότι ανά διαστήματα αμολάμε δυο τρεις χεριές μάνα, κρατάμε σταθερά και στη συνέχεια μαζεύουμε δυο τρεις χεριές επαναλαμβάνοντας αυτό συνεχώς ώστε να δημιουργούμε ένα μικρό ανεβοκατέβασμα της αρματωσιάς μας κι ένα κάλεσμα των ψαριών της περιοχής από μακριά.
Πρόκειται για μια παραλλαγή που μας έχει δώσει πολλά και μεγάλα ψάρια απρόσμενα εκεί που δεν το περιμέναμε. Μέρες με απόλυτη «λαδιά» που τα ψάρια δεν τσιμπούσαν στα βαθιά και έπαιζαν στην επιφάνεια, μια βόλτα κοντά τους ήταν αρκετή για να γεμίσουμε τα ψυγεία μας. Άλλες φορές πάλι με νερά θολά και σε ρηχά νερά, κοντά στην ακτογραμμή «γεμίσαμε» με μελανούρια και κοκάλια, ενώ δεν ξεχνάμε και τις μεγάλες δράκαινες που φαίνεται ότι έλκονται ιδιαίτερα με αυτή την τεχνική.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Από ότι είδαμε παραπάνω το τσαπαρί είναι μια τεχνική που μπορεί να μας δώσει εύκολα και ξεκούραστα πολλά ψάρια. Μόνο του ή σε συνδυασμό με δόλωμα, κάθετα ή με σύρσιμο, με απλό μολύβι ή πλάνο, με αυτούς τους συνδυασμούς που περιγράψαμε ή με άλλους που εσείς έχετε ανακαλύψει στα προσωπικά σας ψαρέματα, παραμένει πέρα από ένα παραδοσιακό εργαλείο και μια διαχρονική τεχνική με πολλές παραλλαγές κι εφαρμογές. Στο χέρι μας είναι ποιες από αυτές θα χρησιμοποιήσουμε, πως θα τις αξιοποιήσουμε και πως μπορούμε να τις προσαρμόσουμε στα δικά μας δεδομένα. Καλές εξορμήσεις.